Ngo Dức Hành
Cao Hùng sinh ngày 3/8/1971 tại Sàigòn. Cha anh là ông Cao Văn Quân, người làng Hạnh Hoa, cổ thành Quảng Trị làm việc cho Bộ Canh nông VNCH, mẹ anh là người Huế - Biến cố 30 tháng 4/1975, gia đình anh di tản đến Hoa Kỳ, nhưng chỉ một thời gian ngắn khi đặt chân đến Mỹ, cha anh được việc làm ở Nigeria với vai trò chuyên gia nông nghiệp cho USAID, anh cùng mẹ và các chị gái đi theo cha, cho đến năm 1983 thì cả nhà trở về Annandale, tiểu bang Virginia, Hoa Kỳ.
Thời đi học, anh là học sinh ở trường trung học kỹ thuật (Khoa Học và Công Nghệ) Thomas Jefferson. Cảm kích trước công lao to lớn của nước Mỹ đã cưu mang và cho gia đình mình cơ hội để phát triển, Cao Hùng xin gia nhập quân ngũ để phục vụ đất nước Hoa Kỳ như một lời biết ơn và được đào tạo tại Học Viện Hải Quân Hoa Kỳ ở Annapolis, Maryland vào năm 1989. Anh tốt nghiệp năm 1996 với văn bằng cử nhân Khoa Học Kỹ Thuật, sau đó tiếp tục thụ huấn chương trình hành quân đặc biệt Hải quân. Khi hoàn tất huấn luyện tại các trường Hải quân từ năm 1997 đến năm 2013, anh được thuyên chuyển đến nhiều đơn vị chuyên môn trong ngành huấn luyện người nhái Hải quân.
Trong thời gian phục vụ tại các đơn vị trên, Cao Hùng đã theo thụ huấn nhiều chương trình huấn luyện chuyên môn như tháo gỡ đạn dược và mìn bẫy dưới nước (EOD), hành quân đặc biệt, thợ lặn, chiến tranh trên biển, kỹ thuật (cao cấp) tháo gỡ đạn dược-thủy lôi-mìn (Master EOD Technician), và bằng nhảy dù. Được biết, anh là sĩ quan cao cấp gốc Việt duy nhất theo ngành Chiến tranh Đặc biệt Hải quân (Lực lượng đặc biệt Hải quân - SEAL), đây là ngành đòi hỏi phải có thể lực và ý chí kiên cường và quá trình đào tạo cũng rất gian khổ và nguy hiểm.
Khi Cao Hùng đang là Thiếu úy Hải quân, sĩ quan hành quân, và kỹ thuật trên chiến hạm trục vớt USS Grasp (ARS 51), ngày 19/7/1999, một tai nạn phi cơ xảy ra trên biển Đại Tây Dương và một trong những nạn nhân chính là John F. Kennedy Jr., con trai cố tổng thống Hoa Kỳ John F. Kennedy. Nhận được lệnh phải cấp cứu phi cơ lâm nạn, chiến hạm USS Grasp liền khẩn cấp vận chuyển đến khu vực phi cơ bị rơi. Sau khi xác định được phi cơ bằng hệ thống sonar, đích thân vị Thiếu úy đã thi hành nhiệm vụ đặc biệt lặn sâu 37 mét dưới đáy biển, trục vớt thành công thi thể của vợ chồng nạn nhân.
Tháng 9/2013, Cao Hùng, bấy giờ đã được thăng lên bậc Trung tá, được chọn làm chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện người nhái trục vớt Hải quân Hoa Kỳ (Naval Diving and Salvage Training Center), là Trung tâm huấn luyện kĩ thuật lặn biển lớn và quy mô nhất trên thế giới, chuyên môn đào tạo 23 ngành lặn dưới biển. Tính đến năm 2015, cơ sở này đã đào tạo và huấn luyện thành công hơn 4000 sĩ quan, hạ sĩ quan, thủy thủ, binh sĩ trở thành những người nhái chuyên nghiệp.
Đến tháng 6/2016, Cao Hùng bàn giao lại chức vụ chỉ huy trưởng trung tâm lại cho người đồng cấp Cameron Chen rồi nhận nhiệm sở phục vụ tại Ngũ Giác Đài. Tháng 5/2017, anh được đề cử thăng cấp Đại tá cùng với bốn vị đồng cấp cũng là người Việt khác đó là Trung tá Tuan Nguyen, ngành giao tế Hải quân; Trung tá Han Quang Bui, Bác sĩ y khoa; Trung tá Hien Trinh, Bác sĩ nha khoa và Trung tá Tu Anh C. Halquist, Bác sĩ nha khoa.
Các nhiệm vụ phi chiến đấu khác của anh là giúp cân đối ngân sách 140 tỉ Mỹ kim của Hải Quân tại Ngũ Giác Đài, tham gia viết chính sách cho Bộ Quốc Phòng, làm việc với lực lượng đặc nhiệm chống khủng bố của FBI ở San Diego, California, và thành lập đội chống bom cho cảnh sát trưởng ở Monterey, California.
Vào thập niên 2020, Cao Hùng được điều chuyển đến chiến trường Afghanistan. Sau khi thủ phủ Kabul thất thủ dưới tay phiến quân Taliban vào tháng 8/2021 do động thái bất ngờ rút quân khỏi đất nước này của chính quyền Tổng thống Joe Biden, anh trở về Hoa Kỳ và chính quyền Biden quyết định cho anh xuất ngũ cùng lúc với Thiếu tướng Lương Xuân Việt (các anh thuộc phe Cộng Hòa).
Ngày 2/10/2025, Cao Hùng chính thức được Thượng viện Hoa Kỳ bầu chọn làm Thứ trưởng Hải quân Hoa Kỳ với tỉ số phiếu thuận/chống là 52-45. Đúng 1 tháng sau, ngày 2/11/2025 Cao Hùng tham gia phái đoàn của Bộ trưởng Bộ Chiến tranh Hoa Kỳ thăm và làm việc tại Việt Nam.
Trong suốt 23 năm kết hôn, gia đình Cao Hùng phải chuyển nhà tới 13 lần vì ông phải đi công tác tới những tiểu bang khác nhau theo lệnh của quân đội.
Cao Hùng từng huy động một hội thiện nguyện bao gồm các chuyên viên về chất nổ trong quân đội, và họ đã chế tạo một loại thiết bị phát thanh giấu trong những quả trứng Phục sinh, giúp cho các trẻ em khiếm thị tìm trứng dễ dàng.
Nguồn: fandom.net.
