* Tới nay đã có hơn 80.000 người được Mỹ và đồng minh sơ tán khỏi Afghanistan, ngay trước thềm thời hạn 31/8 mà Tổng thống Joe Biden muốn tuân thủ. Song cam kết rút quân của ông phụ thuộc vào việc Taliban có đảm bảo người dân được tiếp cận sân bay Kabul hay không. Ông Biden đã chỉ đạo cấp dưới soạn thảo các kế hoạch dự phòng nếu tình hình thay đổi.
* Các cơ quan tình báo Mỹ được cho là đã không thể đưa ra kết luận cụ thể về nguồn gốc covid-19 trong báo cáo mật cho Tổng thống Joe Biden. Việc Trung Quốc từ chối chia sẻ dữ liệu đã gây khó cho quá trình điều tra nguồn gốc virus - bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm Vũ Hán hay lây lan từ động vật. Trung Quốc nói báo cáo này không hề nhằm phục vụ khoa học, mà chỉ mang tính chính trị.
* OnlyFans quyết định không cấm nội dung khiêu dâm mà công ty từng ấn định vào ngày 1 tháng 10. Nền tảng này là nơi người dùng trả tiền để xem ảnh và video, và đã tăng vọt doanh thu nhờ sự nhàm chán trong đại dịch. Nó cũng trở nên phổ biến với các công nhân tình dục. Ban đầu công ty nói phải cấm để tuân thủ yêu cầu từ ngân hàng, vốn không muốn xử lý các khoản thanh toán liên quan đến nội dung khiêu dâm.
* Cổ phiếu của Pinduoduo, một trong những nhà bán lẻ trực tuyến lớn nhất Trung Quốc, đã tăng 22% sau khi cam kết quyên góp 10 tỷ nhân dân tệ (1,5 tỷ USD) cho lĩnh vực nông nghiệp. Con số này lớn hơn toàn bộ lợi nhuận công ty kiếm được kể từ khi niêm yết. Các công ty công nghệ Trung Quốc đang mạnh tay làm từ thiện nhằm tránh bị chính phủ đàn áp.
* Chính quyền các bang và địa phương ở Mỹ chỉ mới phát 1,7 tỷ đô la cho người thuê nhà vào tháng 7, quá nhỏ so với ngân sách của Chương trình Hỗ trợ Cho thuê Khẩn cấp được Quốc hội thiết lập trong đại dịch để ngăn trục xuất người thuê nhà. Chậm trễ trong xử lý đơn xin trợ cấp khiến đến nay chỉ mới có 11% trong 46,5 tỷ đô la quỹ được giải ngân.
* Hai đảng cầm quyền của Nhật Bản và Đài Loan sẽ tổ chức cuộc đàm phán an ninh song phương đầu tiên vào thứ Sáu. Cả hai nước này đều lo lắng trước thái độ ngày càng hung hăng của Trung Quốc trong khu vực. Thậm chí Nhật Bản còn gắn liền an ninh quốc gia Đài Loan với an ninh quốc gia của chính họ trong sách trắng của chính phủ. Trung Quốc, nước nói Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình, lên án động thái này.
* Delta Air Lines cho biết các nhân viên có tham gia bảo hiểm y tế doanh nghiệp nếu chưa tiêm chủng covid-19 sẽ phải trả thêm 200 đô la một tháng kể từ tháng 11. Đây là một dấu hiệu ban đầu cho thấy phí bảo hiểm sẽ tăng lên đối với những người không chịu tiêm ngừa, vì họ có rủi ro bị nhiễm và nhập viện cao hơn. Từ cuối tháng sau hãng cũng sẽ ngừng trả lương nghỉ ốm cho nhân viên chưa tiêm nếu họ nhiễm covid.
TIÊU ĐIỂM
* Đức sắp bước vào một cuộc bầu cử vô cùng khó đoán:
Người Đức gọi thời gian này là “giai đoạn nóng bỏng” của chiến dịch tranh cử. Áp phích bầu cử ở mọi nơi, các ứng viên xuất hiện đầy trên TV, còn các hãng thăm dò làm việc hết tốc lực. Một tháng nữa là đến ngày bỏ phiếu, và mô hình dự báo bầu cử của The Economist cho thấy nước Đức bước vào cuộc bầu cử khó đoán nhất cho đến nay.
Với Armin Laschet, ứng viên thủ tướng kém sức hút của CDU/CSU, khối trung hữu đã mất 1/4 ủng hộ chỉ trong sáu tuần. Còn đợt tăng ủng hộ hồi mùa xuân của Đảng Xanh không kéo dài được lâu. Trong khi đó cơ may tăng lên với đảng Dân chủ Xã hội, từ lâu bị coi là đảng về nhì, qua đó trao cho Olaf Scholz một cơ hội lên lãnh đạo chính phủ tiếp theo.
Tình hình phân tán ủng hộ đồng nghĩa Đức có thể sẽ có liên minh ba bên đầu tiên sau nhiều thập kỷ. Tất cả những điều này là vì thủ tướng Angela Merkel về hưu sau 16 năm đương nhiệm với tỉ lệ ủng hộ cao ngất ngưởng. Dù điều gì xảy ra vào ngày 26 tháng 9, tương lai của người Đức vẫn rất khó đoán định.
* Sắp khai mạc hội nghị Jackson Hole:
Hôm nay sẽ công bố chương trình làm việc đầy đủ của hội nghị trực tuyến các nhà ngân hàng trung ương vào tuần này - vốn thường tổ chức ở Jackson Hole, Wyoming. Một năm trước các nhà hoạch định chính sách tiền tệ đã ngăn một cuộc khủng hoảng tài chính trong làn sóng dịch đầu tiên. Nhưng thành tựu của họ nhanh chóng bị quên đi. Đà tăng lạm phát hiện tại khiến Cục Dự trữ Liên bang bất ngờ; trong khi một ủy ban quốc hội nói Ngân hàng Trung ương Anh mắc chứng “nghiện nguy hiểm” đối với việc mua trái phiếu; còn Ngân hàng Trung ương Châu Âu công bố mục tiêu lạm phát “đối xứng” (cao hoặc thấp hơn) 2% (dù ai cũng dự đoán là thấp hơn 2%).
Được mong đợi nhất sẽ là bài phát biểu của chủ tịch Fed Jerome Powell vào thứ Sáu. Ông có thể ra dấu hiệu về tương lai của chương trình nới lỏng định lượng của Fed, mà theo đó Fed mua 120 tỷ USD trái phiếu mỗi tháng. Những người phản đối — và một số đồng nghiệp của ông Powell — cho rằng con số đó quá nhiều. Lạm phát hiện đang cao hơn mục tiêu 2% của Fed.
* Liệu Taliban có cấm thuốc phiện?:
Tuần trước, một phát ngôn viên của Taliban cho biết nhóm sẽ cấm sản xuất thuốc phiện, một loại thuốc thu hoạch từ cây anh túc và có thể tinh chế thành heroin. Afghanistan là nhà cung cấp ma túy lớn nhất thế giới và ngành này tạo ra tới 6-11% GDP của cả nước. Taliban hưởng lợi từ việc đánh thuế buôn bán thuốc phiện. Nhưng họ cũng từng cấm thuốc phiện trong một thời gian ngắn trong giai đoạn cầm quyền trước, nhằm được quốc tế công nhận và được viện trợ.
Kể từ đó, buôn bán thuốc phiện bùng nổ ở Afghanistan. Taliban vừa đang gánh trách nhiệm nhà nước, vừa đối mặt với một lỗ hổng tài chính. Chính quyền Biden đã đóng băng hơn 9 tỷ đô la tài sản của Afghanistan. Đức cắt viện trợ, và các nước khác có thể sẽ làm theo. (Quốc tế chi trả tới 75% ngân sách chính phủ Afghanistan vào năm 2019.) Cấm thuốc phiện sẽ chỉ làm gia tăng gánh nặng tiền bạc của Taliban. Do đó, có thể thấy họ sẽ không làm vậy trừ khi có lời hứa nào đó từ bên ngoài.
----
* Nguồn tiếng Anh: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
** Nguồn tiếng Việt: http://nghiencuuquocte.org/.../the-gioi-hom-nay-26-08.../...
