Hầu như mọi tuyên bố chính sách của lãnh đạo đảng tại các cuộc họp lớn đều được nói bằng 2 phiên bản, hoặc có 2 ý nghĩa nhắm vào 2 loại đối tượng khác nhau – một cho nội bộ đảng và một để tuyên truyền đến quần chúng. Vậy 3 điều mang tính chính sách mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa nêu tại Hội Nghị Trung Ương nên được hiểu như thế nào?
Một cách tóm tắt, ông muốn làm 3 chuyện một lúc:
– Cắt giảm biên chế,
– Cải tổ hệ thống chính trị cồng kềnh,
– Cải tổ hệ thống kinh tế đi kèm với cải tổ chính trị.
Trước hết cả 3 việc trên đều không có gì mới. Trong nhiều năm qua, những việc này đã được nêu lên bởi các văn phòng thủ tướng, chủ tịch nước, quốc hội, Ban Tổ chức Trung ương đảng, và nhiều ban ngành thấp hơn. Cụ thể như 30% cán bộ dư thừa, cứ 11 người dân phải nuôi một cán bộ, v.v. Nhưng có thể nói toàn bộ giới lãnh đạo đảng đã chấp nhận chịu thua, vì nếu giải quyết sẽ đụng đến nền tảng “an toàn chính trị” của đảng.
Đặc biệt với lập trường quan điểm tư tưởng của ông Nguyễn Phú Trọng xưa nay, ai cũng thấy chính ông Trọng biết rõ là không làm nổi một, chứ nói gì tới 3 chỉ tiêu đó. Suốt mấy thập niên, nhân dân đã nghe rất nhiều những tuyên bố thuộc loại: “Đổi mới chứ không đổi màu”, “hoà hợp chứ không hòa tan”, “chống tự diễn biến, tự chuyển hóa”, “tự chuyển hóa là suy thoái tư tưởng”, “ta không đánh ta”, “không vô tình làm vỡ bình quí”, v.v. Nếu cộng cả lại thì hy vọng ông Trọng thực sự muốn đổi mới tại điểm này trong sự nghiệp chính trị của ông chỉ còn là số không hay số âm.
Vì vậy thông điệp 3 chỉ tiêu này nhắm chính vào nội bộ đảng, và đặc biệt nhắm tới những “đệ tử” của ông Nguyễn Tấn Dũng vẫn còn ngồi trên các ghế quyền lực. Nói cách khác, đây là một lời cảnh cáo khó có thể hiểu lầm và rất nghiêm khắc về những gì sắp đến:
– Cắt giảm biên chế có nghĩa là quyền lực sẽ được thu tóm lại vào một vòng nhỏ hơn. Không để tình trạng chia quyền quá rộng như hiện nay.
– Từ đó, cải tổ hệ thống chính trị nghĩa là chấm dứt tình trạng nhập nhằng quyền lực giữa 2 phe. Các ghế do tay chân ông Dũng đang nắm sẽ bị loại bỏ hay thay thế nhân sự.
– Và sau cùng, để củng cố hàng ngũ của mình, ông Trọng hứa hẹn các lợi nhuận kinh tế đi kèm với thay đổi chính trị đó.
Câu hỏi còn lại là tại sao ông Nguyễn Phú Trọng không lẳng lặng tiến hành mà lại công khai cảnh cáo như thế?
Câu trả lời đã khá rõ. Ông Trọng muốn các tay chân của ông Dũng tự xin nghỉ hưu sớm như loại Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang Trần Công Chánh, thay vì phải quật ngã công khai như loại Bí thư Thành ủy HCM Đinh La Thăng. Các biểu hiện sát phạt công khai đều làm thiệt hại cho uy tín đảng và uy tín của cá nhân ông Trọng.
Ông Trọng cũng biết nỗi lo lớn nhất của các đối tượng này là liệu có giữ được khối tài sản riêng không nếu hết quyền. Chính vì thế mà cả ông Trọng lẫn bà Ngân đều lập đi lập lại các hứa hẹn: nếu cần chỉ cách các chức danh CŨ để xoa dịu dân thôi.
Để xem có bao nhiêu người trong cánh ông Dũng dám tin vào các hứa hẹn đó.
Vũ Thạch
