Hôm 24.4.2018 toà án Berlin mở phiên toà xét xử vụ án bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, thông tin về phiên toà đã được tờ thoibao.de. Một tờ báo tiếng Việt duy nhất đã cung cấp thông tin đầy đủ về diễn biến vụ việc này kể từ ngày Trịnh Xuân Thanh bi bắt cóc. Mời các bạn xem thông tin ở đây.
Từ sáng hôm trước nhà báo Lê Trung Khoa, tổng biên tập thoibao.de đã đến nhà đón tôi đến toà án, để anh làm thủ tục với phòng báo chí toà án.
Sáng nay tôi và Lê Trung Khoa đến toà án để dự, anh Khoa được đi cửa dành cho nhà báo, còn tôi đi cửa dành cho những người dân thường muốn đến xem xét xử phiên toà. Đầu tiên phiên toà định mở ở phòng 700, nhưng sau vì nhiều người muốn dự, toà đã chuyển sang phòng 701 rộng hơn.
Chúng tôi những người dân thường muốn vào phiên toà, phải qua kiểm tra an ninh khá ngặt nghèo, mọi đồ đạc như điện thoại, ví tiền...đều phải bỏ vào phong bì đưa cho cảnh sát bảo vệ cất giữ. Họ đưa lại chứng minh thư hay hộ chiếu cho những người tham dự.
Phiên toà diễn ra với bầu không khí dễ chịu, như một cuộc họp công bằng giữa các bên.
Điều đáng chú ý là ông luật sư của bị cáo Nguyễn Hải Long đi vào phần bào chữa khá bất ngờ, ông nhắc lại yêu cầu của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với bà thủ tướng Merkel, ông nhấn mạnh Trịnh Xuân Thanh là tội phạm tham nhũng đào tẩu và yêu cầu bà Merkel có mặt để làm rõ yêu cầu ông Phúc, cũng như ông đề nghị huỷ phiên toà này vì đây là chính trị chứ không phải tính chất hình sự.
Bà chủ toạ, một phụ nữ có khuôn mặt rất đẹp và thông minh nói.
- Không, hình sự là chính xác.
Sau đó bà đọc những chứng cứ về vụ bắt cóc, dường như ông luật sư của bị cáo Nguyễn Hải Long không quan tâm đến những chứng cứ này. Có lẽ ông đã có nước đi được nhà nước Việt Nam mách bảo, ông không chú tâm đến chi tiết chứng minh vụ bắt cóc, bởi vụ việc đã quá rõ ràng, không thể chối cãi được. Bởi thế ông đi theo hướng đòi đây là phiên tòa chính trị, phải được xét xử theo một phiên tòa chính trị.
Luật sư và toà án thảo luận rằng việc xem xét hoãn xử sẽ được cân nhắc vào ngày tới, toà án trao cho luật sư NHL tập hồ sơ và đĩa cứng. Ông luật sư nói rằng cần phải có thời gian để dịch hồ sơ này cho bị cáo NHL đọc. Hai bên thống nhất thời gian để dịch hồ sơ.
Phiên toà mở đầu diễn ra nhanh gọn, toà tuyên bố hôm nay đến đây kết thúc, ngày mai sẽ bàn tiếp.
Lời bình
Nếu ý kiến của luật sư Nguyễn Hải Long là do đảng CSVN chủ trương, có lẽ đây là nước đi liều lĩnh nhưng đầy tính toán của cặp Nguyễn Xuân Phúc và Nguyễn Phú Trọng. Mạnh dạn đẩy vụ án này sang hướng chính trị khi thấy cầm chắc 100% là thua, nếu như chối cãi kiểu tự thú để đối lại cáo buộc bắt cóc.
Biến thành vụ án chính trị tầm quốc tế, Việt Nam sẽ đạt được thắng lợi đầu tiên là thoát khỏi cáo buộc bắt cóc, khủng bố, gián điệp. Hơn nữa đưa Việt Nam vào vị thế ngang hàng với Đức, một thủ tướng của cường quốc lớn và thủ tướng Việt Nam lên sàn đấu. Và nếu như thắng kiện trong một vụ án chính trị như vậy, những hậu quả mà cặp Trọng, Phúc gây ra do bắt cóc TXT sẽ lại trở thành một chiến công vang dội.
Trước kia cặp Hồ, Giáp đánh thực dân Pháp
Cặp Duẩn, Thọ đánh Mỹ, VNCH, Trung Quốc
Thì ngày nay, cặp Trọng, Phúc sẽ đánh Đức, một cường quốc mạnh trên vũ đài chính trị, thắng lợi này sẽ đưa họ vào sử sách một cách vẻ vang. Nếu nước Đức chấp nhận đổi phiên toà hình sự này thành toà chính trị, mọi việc sẽ khó mà nói trước được, bởi cộng sản Việt Nam rất nhiều mưu mẹo để đối phó với hệ thống dân chủ đa nguyên như nước Đức.
Nhưng nhìn dáng đi thất thểu của ông luật sư NHL khi ra khỏi toà tìm kiếm taxi, thấy ông có vẻ cô độc, không như phía bà luật sư của Trịnh Xuân Thanh có cả tốp đi cùng khi ra khỏi tòa.
Như vậy có lẽ việc đòi hỏi xử sang tòa chính trị chỉ là ý kiến của cá nhân ông, nếu thế thật đáng tiếc, chính phủ Việt Nam đã không hỗ trợ cho ý kiến này. Hy vọng đây chỉ là màn dạo đầu của phía Việt Nam, tiếp theo phía Việt Nam sẽ quyết tâm đẩy vụ án bắt cóc này sang vụ án chính trị giữa hai nước. Chỉ như thế mới lật ngươc được thế cờ, từ kẻ bắt cóc khủng bố trở thành nạn nhân chính trị, Việt Nam là nạn nhân bị nước khác đánh phá, bằng cách bao che cho tội phạm tham nhũng ở nước mình bỏ trốn.
Còn không sang hướng chính trị này, để vụ việc diễn theo tòa hình sự, Việt Nam sẽ không còn gì để ''nhai'' lời tuyên bố TXT "tự thú'', bởi bằng chứng Đức có được quá rõ ràng, chẳng hạn như những cuộc điện thoại giữa Long và tướng Đường Minh Hưng, hình ảnh camera thu được ở các nơi, dấu vết ở trên xe, nhân chứng, dấu vết ở khách sạn...
Hôm nay phần kiểm tra, mới biết Nguyễn Hải Long sinh ở Lai Châu.
Thường những an ninh thuộc tốp hành động bí mật, đòi hỏi sự trung thành và chấp hành triệt để mệnh lênh cấp trên trong những phi vụ dính đến án mạng đều có chung một điểm là được tuyển từ những nơi vùng cao cao như Lai Châu, Điện Biên, Lạng Sơn, Cao Bằng....
Trực tiếp trung tướng Đường Minh Hưng, anh hùng lực lượng vũ trang an ninh điện thoại, gặp gỡ, trao đổi với Nguyễn Hải Long. Chi tiết này gây thắc mắc, liệu một người đi lao động và trốn ở lại, làm nghề chuyển tiền có đáng được một trung tướng tình báo lão luyện như Đường Minh Hưng tín nhiệm cho tham gia vụ án bắt cóc như thế này không?
Đến đây tôi nhớ lại một câu chuyện về Trân Châu Cảng đọc hồi nhỏ, chỉ nhớ rằng có một người thợ người Nhật sửa đồng hồ ở đó rất lâu như một người bình thường vài ngày trước khi xảy ra trận tập kích Trân Châu Cảng anh ta đóng cửa hàng biến mất. Về sau người ta mới biết bao nhiêu năm qua, anh ta là một gián điệp dưới mác người thợ sửa đồng hồ như vậy.
Nhưng nếu Nguyễn Hải Long là một chiến sĩ gián điệp nằm vùng, tại sao không rút anh ta về khi hoàn thành xong nhiệm vụ?
Phải chăng những kẻ bắt cóc nghĩ chủ quan cảnh sát Đức không mò sang Tiệp bắt Long theo lệnh truy nã quốc tế, đòi Tiệp đưa Long?
Hay có âm mưu lớn hơn, để Long lại cho Đức bắt, nhằm phục vụ một cuộc chơi khác?
Nếu đúng là để phục vụ cuộc chơi khác, vụ này thật hấp dẫn.
Trong phiên tòa hôm nay không có người thân của TXT, cũng như không có những nhân vật đã đi cùng TXT gặp tôi ở nhiều lần trước.
Hóa ra không chỉ mỗi Nguyễn Hải Long, mà cả Trịnh Xuân Thanh cũng vậy, họ đều có vẻ không được các đồng chí, bạn bè của mình quan tâm.
Cái tình của những người cộng sản khi sa cơ, mới thấy đáng sợ.
-----------------------------------------------
Ngày 25.4.2018
Ngày thứ hai, toà rời đến một địa điểm khác thoáng đãng hơn. Lần này việc khám xét vẫn nghiêm ngặt còn hơn trước, một lần qua máy soi và một cửa thứ hai khám xét bằng tay. Có cảnh sát nữ và cảnh sát nam để tiện việc khám xét. Một người đàn ông Việt Nam phải trình bày với chiếc đồng hồ kết nối với iPhone. Cuối cùng anh ta cũng không được cảnh sát chấp nhận cho mang đồng hồ này theo vào phiên toà.
Phiên toà không thể diễn ra theo đúng lịch, bởi người phiên dịch cho một nhân chứng Pháp đến trễ. Mọi người tụ tập ở hành lang trước cửa phòng xét xử và nói chuyện.
Có đủ các loại người mang đủ các quan điểm chính trị và cái nhìn vụ án này khác nhau đứng trò chuyện trong khoảng không gian khá hẹp. Có nhân viên sứ quán đến dự phiên toà, nhưng theo đường dân thường vào xem, mặc dù toà án có ghế riêng và lối đi riêng dành cho cơ quan ngoại giao Việt Nam, nhưng người của đại sứ Việt Nam không muốn đến dự chính thức, họ đi với tư cách dân thường.
Berlin có hấp dẫn riêng của nó đối với giới báo chí và chính trị người Việt, ở nơi đây có một sắc thái mà không cộng đồng người Việt nào ở đâu trên thế giới có được. Chẳng hạn như hôm nay ở khoảng trống hẹp trong hành lang phòng xử này, những người có thể gọi là kẻ thù của nhau giáp mặt và nói chuyện , không có thái độ thù địch nào ở đây cả. Bởi đây là toàn án nước Đức và sâu xa hơn nữa là đa phần những người được nhà nước Việt Nam gọi là ''phản động'' có mặt tại đây và những người đảng viên cộng sản hay cảm tình với cộng sản đều hiểu rằng họ đang đứng ở một nơi đại diện cho văn minh và dân chủ.
Phóng viên TXT VN đứng trò chuyện cùng Lê Trung Khoa, cậu cán bộ sứ quán nhiệt tình chỉ cho tôi lối đi tìm phòng vệ sinh. Một người miền Nam đi từ thời VNCH đang nói chuyện với một người miền Bắc đi học thời XHCN, một người ghét chế độ CSVN nói chuyện với người yêu mến chế độ CSVN. Họ nói ý kiến, họ đưa ra bình luận trái chiều nhau, nhưng không gay gắt như thù nghịch.
Ngoài lề
Tôi yêu Berlin này, bởi ở đây, tôi cảm thấy sự nguy hiểm của mât vụ cộng sản giăng hàng ngày. Tôi thấy sống được những cảm giác đề phòng, luôn phải tránh bẫy, luôn phải cảnh giác. Sống giữa những kẻ thù có cảm giác khoái lạ làm tôi một phần đỡ nhớ Hà Nội, nơi mà mà sự nguy hiểm từng ngày.
Ở đây tôi có thể đến quán Thành Koch ăn bát phở một cách tự nhiên, mặc dù ông chủ là người thân của đại sứ quán và mới hôm trước vừa viết bài trên báo chửi tôi là phản động. Ăn xong bát phở, tối về tôi có thể viết nói Thành Kock tiếp tay cho bọn tư bản đỏ như nhà Toàn Liên (bảo hiểm AAA). Rồi sáng sau lại đến quán gọi Thành Kock rõ to, mặc dù nhân viên bồi bàn đứng ngay cạnh.
- Chủ quán, cho bát chín nạm gầu.
- Hôm qua mày chửi tao, hôm nay lại mò đến đây ăn à?
- Chuyện nào ra chuyện đấy nhé ông Thành, hôm qua tôi chửi phở ông không ra gì, hôm nay tôi đến ăn, thì ông hẵng hỏi câu đấy. Ông bán phở tôi ăn trả tiền, ông đừng nhập nhèm chuyện quan điểm chính trị vào đây.
- Ở được, ăn ngon lấy sức mà lên mạng chửi, đây là xứ tự do ngôn luận, sợ đéo có sức mà chửi thôi.
Chủ quán Thành Kock, một người từng nấu phở cho chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trần Đại Quang và được đại sứ Đoàn Xuân Hưng trao tặng bằng khen treo giữa quán vì có công đóng góp cho cộng đồng. Khi tôi ăn, anh ta thường ngồi cạnh để nói kháy, nói đểu tôi và tôi đáp trả lại. Người bên ngoài tưởng chúng tôi là bạn thân, kỳ thực chúng tôi là những kẻ hai bên chiến tuyền.
Berlin là vậy, bạn đừng nghĩ những người đi bên cạnh tôi, ăn uống hay làm gì đó với tôi là bạn thân tôi, có thể anh ta, ông ta, chị ta là người của mật vụ cộng sản đang theo dõi xem tôi sắp làm gì. Chỉ khi nào tôi nói với bạn rằng, đây là người cùng chí hướng với tôi, lúc đó mới là lời xác nhận của tôi.
-----------------------------------
Ngày thứ hai của phiên toà.
Phải đến 10 giờ 30 phiên toà mới được diễn ra, nhân chứng người Pháp nói rằng hôm đó anh ta cùng con trai đi lễ nhà thờ, thấy một nhóm người xô một người đàn ông và một phụ nữ lên chiếc xe ô tô.
Tòa hỏi anh ta về những chi tiết không giống lời khai trước cảnh sát, như việc thời gian diễn ra là 25 giây hay 5 giầy.
Hình như hai câu hỏi khác nhau, anh ta nghĩ toà hỏi việc đẩy người lên xe mất bao thời gian. Còn cảnh sát hỏi anh ta nhìn toàn bộ sự việc bao thời gian. Mất mấy phút để hỏi rõ việc chênh lệch thời gian này.
Nhân chứng khá trẻ và đẹp trai, anh ta ăn mặc lịch lãm với chiếc áo vét xanh đen thẫm và chiếc khăn kẻ caro quấn cổ của hãng thời trang nổi tiếng gì đó tôi quên bẵng mất. Người châu Âu có trách nhiệm với việc làm nhân chứng và với những việc xảy ra, ví dụ khi nhìn thấy vụ việc này, anh ta đã chụp ảnh lại chiếc xe và gọi cảnh sát Đức để báo nhìn thấy có vụ xô đẩy người vào một chiếc xe như thế. Anh ta đến phiên toà với thái độ rất trách nhiệm.
Nguyễn Hải Long & Luật sư biện hộ
Tòa gọi anh ta và Nguyễn Hải Long đến bàn chủ toạ để nhân chứng người Pháp chỉ chiếc xe trong ảnh, mấy tấm ảnh được bày ra, mọi người xúm vào xem, từ công tố viên, luật sư, thẩm phán, nhân chứng và bị cáo cùng phiên dịch.
Nguyễn Hải Long ở trong phòng cách ly, có kính chống đạn và lối đi thằng vào phòng từ đường hầm. Long bước ra ngoài đến bàn chủ toạ chứng kiến nhân chứng chỉ ảnh ô tô, mái tóc của anh ta có nhiều sợi bạc và nét mặt chịu đựng, ông luật sư nói nhỏ gì đó vào tai Long, nhưng Long có vẻ bất cần để ý.
Lúc xem ảnh xong, ông luật sư bên bị cáo có vẻ tức tối, ông ta hỏi chủ tọa rằng sao lại trình bày ảnh kiểu như mớm cung vậy. Phía công tố viên nói đại ý rằng xếp từ 1 đến 5 thứ tự ông nói vậy, xếp từ 5 đến 1 ông cũng sẽ nói vậy, cãi như thế là cãi vô lý. Ông luật sư không nói gì.
Nhân chứng thứ hai là một người đi xe đạp, cách 100 mét ông ta nhìn thấy vụ xô đẩy, ông ta đạp xe đi thể thao nên không mang điện thoại, thấy vụ việc ông đã mượn điện thoại để báo cảnh sát, lúc đến chỗ xảy ra vụ việc ông thấy điện thoại rơi ra, đó là điện thoại của Trịnh Xuân Thanh.
...phần các nhân chứng khai trước tòa xin xem ở thoibao.de hay BBC.
Nhân chứng đặc biệt là một người Việt Nam tên là Ph.
Trước đây Lê Trung Khoa có gọi điện cho tôi hỏi về việc có người VN gặp Khoa và nói ông ta có dính đến vụ bắt cóc, ông ta không biết việc này, chỉ vì sứ quán nhờ ông đi nhận đồ, ông ta đi, sau đọc báo mới biết.
Tôi khuyên Lê Trung Khoa bảo ông ta gặp ngay cảnh sát trình báo, như thế chứng tỏ ông ta là người bị lợi dụng và không biết gì. Lê Trung Khoa đã giới thiệu (hoặc dẫn ông ta đi thì phải) đến chỗ cơ quan cảnh sát Đức thụ lý việc này để trình báo.
Ông Lê Đức Trung, Bí thư thứ nhất ĐSQ Việt Nam tại Đức, bị nhân chứng tố cáo trước Tòa Thượng thẩm Berlin hôm 25.4.2018
Vì thế hôm nay, ông ta đến toà với tư cách là nhân chứng, ông ta khai nhân viên an ninh sứ quán tên Trung (Lê Đức Trung) đã nhờ ông ta đến khách sạn lấy đồ của Đỗ Minh Phương với tờ giấy giới thiệu của sứ quán Việt Nam.
...xem phần này trên BBC của nhà báo Lê Mạnh Hùng (người tham dự phiên toà).
Bình luận.
Như vậy chiều hướng như luật sư bên bị cáo đòi hỏi chuyển phiên tòa sang chính trị mời bà Merkel đến làm rõ về yêu cầu đề nghị của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là không được chấp nhận. Ông luật sư được chỉ định do nhà nước Đức trả tiền, trong vụ án này bị hại là nhà nước Đức và bị cáo là nhóm bắt cóc do trung tướng an ninh Việt Nam Đường Minh Hưng phối hợp với cán bộ sứ quán Việt Nam tại Đức thực hiện hành vi phạm tội trên lãnh thổ CHLB Đức.
Là một công dân Đức được nuôi dưỡng và học hành ở nước Đức, ông luật sư đã hết mình bảo vệ quyền lợi cho những kẻ xâm hại an ninh tổ quốc ông, nơi mà gia đình ông sinh sống từ bao đời nay.
Nhìn như thế , chúng ta mới thấy rõ sự văn minh trong ứng xử , sự công bằng của pháp luật Đức. Ông luật sư cho nhóm bắt cóc Việt Nam đã bảo vệ cho nhóm này hết lòng. Không ai có thái độ hoặc lời nói cho rằng ông đã phản bội tổ quốc ông, bởi họ hiểu rằng ông đang hết lòng trách nhiệm với công việc ông được giao. Ông ta có quyền nói ngang chừng không phải xin phép, ông ta ngồi tại chỗ chất vấn thẳng ai đó mà không cần thưa gửi xin phép chủ tọa câu nào. Ông ta phê phán nhà nước Đức đã sai khi bao che cho TXT, không chịu dẫn độ về theo đề nghị ''chính đáng'' (ý của ông) của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, ông ta nói bà thủ tướng Đức đã sai nọ kia.
Ông ta không bị hạn chế, không bị tước thẻ, không bị báo chí Đức lên án lợi dụng phiên toà để bôi xấu nhà nước CHLB Đức.
Nếu bạn nhìn thấy những chiếc bàn chủ toạ không cao hơn bàn luật sư là mấy, khi có việc như xem chứng cứ, mọi người quây lại xem bình đẳng thì sẽ thấy cảm giác đây là một cuộc họp để bàn bạc hơn là một phiên toà như ở Việt Nam.
Khả năng bác bỏ được cáo buộc tội danh bắt cóc trong vụ án này chỉ chiếm chưa đầy 4% cho đến giờ phút này. Những chứng cứ mà công tố viên đưa ra quá nhiều và rõ ràng. Nếu phiên toà kết luận tội danh bắt cóc khủng bố, đương nhiên trung tướng Đoàn Minh Hưng sẽ bị truy nã quốc tế vì là kẻ chủ mưu. Đây sẽ là vết ô nhục cho bộ công an Việt Nam, có thể vì vụ án này mà cuộc họp Interpol vừa qua tại Hoa Kỳ bộ trưởng Tô Lâm đã không dám đến dự. Đặc biệt vai trò của sứ quán Việt Nam tham gia quá nhiều và rõ ràng, thậm chí là tích cực trong vụ bắt cóc khủng bố này sẽ đem lại những hệ lụy không lường được cho Việt Nam, hiện nay phiên toà đang diễn ra, chưa rõ những nhân viên viên, cán bộ sứ quán tham gia sẽ bị xử lý hoặc được quyền miễn trừ do tính chất ngoại giao.
Phiên toà sẽ còn diễn ra 19 phiên xử nữa, chế độ CSVN đang tìm mọi cách để thông tin về phiên toà không đến với dư luận nhân dân Việt Nam. Họ dường như chọn thái độ mặc kệ phía Đức muốn xử sao, làm gì cũng đuộc kể cả cắt hẳn quan hệ ngoại giao.
Một thái độ rất Chí Phèo, một thái độ rất đặc trưng của chế độ cộng sản Việt Nam khi làm sai bị quốc tế lên án.
Suy cho cùng thì dẫu có cắt đứt quan hệ ngoại giao Việt - Đức, thì Nguyễn Phú Trọng vẫn là tổng bí thư quyền lực nhất Việt Nam. Như thế tội gì ông ta phải xuống thang với Đức để mất oai phong của mình. Ông ta chả thiệt hại gì cả, mặc kệ nước Đức muốn sao thì dân Việt chịu, ông ta không hề chi.
Nếu tính chịu trách nhiệm thì Nguyễn Phú Trong càng thoát tội, vì người ta nếu xét tội thì xét tội của Trần Đại Quang, Nguyễn Xuân Phúc trên vai trò chủ tịch nước, thủ tướng. Chứ chức vụ tổng bí thư của đảng không có giá trị pháp luật với nước văn minh, nên không thể truy tố hay kết tội Nguyễn Phú Trọng được.
Trước tình thế như vậy, sẽ khó có khả năng cải thiện quan hệ Việt Đức. Trừ khi Nguyễn Phú Trọng về hưu hay đột tử./.