Lê Văn Sơn Từ ngày 20 tháng 3, 2012 trở đi, Liên Hiệp Quốc đã chính thức chọn làm Ngày Hạnh phúc Quốc tế (International Day of Happiness). Theo báo cáo thường niên năm 2019 thì Việt Nam xếp hạng 94 trên 156 nước trong một bảng xếp hạng ‘Quốc gia Hạnh phúc’ do Mạng lưới các giải pháp phát triển bền vững của LHQ (United Nations Sustainable Development Solutions Network) công bố. Phương thức xếp hạng được dựa trên một số tiêu chí nhất định như GDP trên đầu người, hỗ trợ của xã hội, tuổi thọ, tự do làm điều mình muốn, sự rộng lượng, và vấn đề tham nhũng. Trong đó về tự do lựa chọn trong đời rất cao, xếp thứ 23. Mảng hỗ trợ xã hội, Việt Nam xếp thứ 64. Tuổi thọ xếp 49. Tham nhũng bị xếp 86, rộng lượng 97, GDP 105. Tất nhiên những con số cụ thể đưa ra cũng chỉ mang tính tượng trưng trên văn bản giấy tờ, còn thực tế đời sống hiện sinh của xã hội có thể khác xa. Với thứ hạng 94 trên 156 quốc gia được Liên Hiệp Quốc bình chọn, Việt Nam quả là một quốc gia “vô phúc”, trong ngày Hành Phúc Quốc Tế. Nhưng hệ thống cầm quyền và bộ máy tuyên truyền vẫn mị dân bằng những khẩu hiệu bánh vẽ hoặc những con số vô thực. Thậm chí có lúc họ nói Việt Nam là quốc gia hạnh phúc thứ 5 trên thế giới, hay Việt Nam là quốc gia bình yên. Trong một xã hội mà sự bất an và rủi ro luôn kề cận trong từng bước đi, từng nhịp sống của con người thì quốc gia đó có thực sự hạnh phúc, có thực sự bình yên không? Bất an lan tràn trong môi trường giáo dục và học đường đang là vấn đề vô cùng nhức nhối. Vấn nạn bạo lực trong học đường xảy ra triền miên trong tất cả các cấp học. Con số được phát hiện và biết đến chỉ tính trong năm 2018 lên đến 2000 vụ, trong khi ngành giáo dục thống kê chỉ được vài trăm vụ. Lạm dụng, tấn công, trao đổi, mua bán tình dục trong môi trường giáo dục cũng thực trạng đáng báo động. Thầy giáo gạ tình dâm ô học sinh liên tục xảy ra ở khắp Việt Nam trong thời gian ngắn vừa qua đã khiến người dân bất bình, phẫn nộ. Một đất nước được điều hành bởi chế độ bất chính, tham nhũng có hệ thống thì vị tất xã hội đó luôn luôn bất ổn định. Dù Nguyễn Phú Trọng có hô hào quyết tâm tiêu diệt tham nhũng trong gần 2 năm qua với một số vụ án đưa ra xét xử; nhưng thực tế đó chỉ là các vụ án mang tính khỏa lấp dư luận mà thôi. Chỉ số tham nhũng của Việt Nam vẫn cao ngất ngưởng ở vị trí 86. Con số này tỉ lệ thuận cho những ai nghi ngờ công cuộc chống tham nhũng của ông Trọng là không có thực, mà thật ra chỉ là thanh trừng phe nhóm để củng cố quyền lực của mình mà thôi. Người Việt thường hay nói “thượng bất chính thì hạ tất loạn”. Hàng ngày người ta đang đọc được muôn mặt xã hội, mà trong đó hiếp dâm, cướp của, giết người xảy ra khắp nơi, phơi bày nhan nhản trên mặt báo. Có ai ngây thơ đến nỗi nhìn rõ ràng cái chết đến với mình bất cứ giây phút nào khi tham gia giao thông mà vẫn cho là hạnh phúc? Chỉ trong những ngày đầu năm 2019, số người chết vì tai nạn giao thông cao hơn cả khủng bố, chiến tranh. Trong 4 ngày đầu dịp nghỉ tết có đến 111 người thiệt mạng vì tai nạn giao thông. Thống kê hàng năm thì thấy những con số vô cùng khủng khiếp, trong 2018 vừa qua toàn quốc có 8.248 người chết vì tai nạn giao thông, bị thương 14.802 người. Báo nhà nước còn đặt nghi vấn số người chết vì tai nạn lớn hơn nhiều con số công bố. Theo nhà báo Nguyễn Trung Bảo, cựu thư ký tòa soạn báo Một Thế Giới, nói với BBC thì tai nạn giao thông chính là hậu quả của chính sách nhiều năm của hệ thống cầm quyền. Nếu cho tôi được vấn trắc để chấm trong thang điểm hạnh phúc, tôi sẽ đặt vấn đề về hệ thống y tế có làm cho con người ta hạnh phúc không? “Thực trạng đau lòng của hệ thống bệnh viện tại Việt Nam”, đó là nhận định chung của người dân khi được hỏi. Vì sao? Họ cho rằng đa số các bệnh viện ở Việt Nam hiện nay đều quá tải, chất lượng khám chữa bệnh rất thấp. Mối quan hệ giữa y bác sĩ và bệnh nhân nằm trong trạng thái căng thẳng, đó là chưa nói đến vấn đề đầu tiên – tiền đâu. Nếu người bệnh không có tiền thì sự thờ ơ, vô cảm thấy rõ nơi bệnh viện. Thờ ơ vô cảm dường như trở thành một căn bệnh trong xã hội Việt Nam mà không có bác sĩ kê đơn. Người dân có sẵn sàng làm một điều gì đó cho thiện ích xã hội? Nhắm mắt, bịt tai, bịt miệng trước mọi tương tác, sự liên đới trong xã hội đang trở nên thịnh hành hơn sau gần 44 năm cộng sản cai trị. Con người ta có hạnh phúc khi không được quyền quyết định sinh mạng chính trị của chính mình, vận mệnh dân tộc của quốc gia, khi cất lên tiếng nói của tự do nhưng lại bị cầm tù? Trong quá trình đi tìm hạnh phúc, con người lại khoanh khái niệm này thành những mục tiêu rất hạn hẹp và cụ thể, ví dụ quy thành niềm vui, hay sự thỏa mãn cá nhân nhất thời thì đó không phải là bản chất của hạnh phúc. Trong một xã hội, một quốc gia mà phô diễn quá nhiều rủi ro, bất an và quyền hành chính trị công dân bị tước đoạt thì đó là quốc gia thuộc về sự bất hạnh. Portland 20/3/2019 Paulus Lê Sơn  

So sánh với Venezuela nhiều người than phiền, dân mình thờ ơ với thời cuộc quá... Bất công đầy dẫy, sai trái khắp nơi nhưng cứ làm như không liên quan đến mình. Có đúng như thế không? Suốt thời gian dài sống với một chế độ công an trị và bưng bít thì con người dần trở thành thụ động và mất hết tự tin, cho rằng mình không làm được gì... "Đã có đảng và nhà nước lo". Tuy nhiên cũng có nguyên nhân khác. Với 4000 năm lịch sử dựng nước và giữ nước, trong những lúc vận nước đen tối nhất thường xuất hiện những vị cứu tinh đưa đất nước thoát cảnh trầm luân. Vì thế vẫn còn nhiều người chờ minh quân xuất hiện để đi theo. Tuy nhiên ngày nay tìm đâu ra Lê Lợi, Trần Hưng Đạo hay Quang Trung Nguyễn Huệ? Chờ minh quân đến bao giờ khi từng ngày từng giờ đất nước rơi vào hiểm họa bị xóa mất trên bản đồ thế giới? Dân Venezuela có chờ đợi minh quân không? Chắc chắn là không. Người Venezuela bắt đầu ào ạt xuống đường khi kinh tế bước vào giai đoạn kiệt quệ, 2014. Tới nay người ta thống kê được người Venezuela đã có hơn 50 ngàn cuộc biểu tình lớn nhỏ. Nghĩa là những cuộc biểu tình mà có cả trăm ngàn người, có khi đến cả triệu người tham dự là tích lũy từ hàng chục ngàn cuộc biểu tình lớn nhỏ từ nhiều năm trước. Ông Guaidó, tổng thống lâm thời của Venezuela có phải là minh quân không? Không. Ông Guaidó chỉ mới xuất hiện sau này khi ông tự xưng ông là tổng thống lâm thời và phủ nhận triều đại của ông Maduro. Ông Guaido được xem là tụ điểm để người dân Venezuella và các nhóm, tổ chức tụ về thúc đẩy sự thay đổi, xóa một chính thể theo XHCN đã đưa đến tình trạng nghèo đói hôm nay. Ngưòi Venezuela rất yêu quý và mến phục ông Guaidó vì ông đã tình nguyện trở thành công cụ của nhân dân trong cuộc đấu tranh giành lại quyền lực từ thể chế độc tài. Tuy nhiên họ hiểu rất rõ ông Guaidó vẫn được an toàn, được nhiều nước trong vùng và phương tây công nhận vì ông có hàng triệu người xuống đường ủng hộ ông. Một cuộc biểu tình với hàng triệu người tham dự như Venezuela hiện nay không thể bỗng dưng có được trong một ngày một buổi. Nó là kết quả được tích luỹ và tích lũy từ nhiều cuộc biểu tình trước đó. Việt Nam đã có lớn nhỏ bao nhiêu cuộc biểu tình rồi? Không cần phải nhất thiết có mục đích chính trị... Đơn giản chỉ là vì học sinh bị trúng độc, vì ô nhiễm môi trường, vì giá điện tăng quá mức, vì BOT lạm thu trắng trợn .... Điều quan trọng hơn hết là người dân phải bắt đầu./.

Việt Tân Việc thông quan cầu nối Quảng Ninh với Trung Quốc, đang làm gia tăng thêm sự đe dọa cả về kinh tế lẫn quốc phòng đối với Việt Nam. Trang tin Dân Việt, cho biết sau gần 2 năm khánh thành, vào sáng 19/03/2019, cầu Bắc Luân II nối Quảng Ninh, Việt Nam với Quảng Tây, Trung Quốc đã chính thức được thông quan. Đây là cây cầu vòm lớn nhất Việt Nam. Việc thông quan cầu Bắc Luân II, sẽ khiến mức độ thâm nhập hàng hóa Trung Quốc vào thị trường nội địa Việt Nam tăng lên đáng kể. Điều đó đồng nghĩa Việt Nam sẽ lún sâu hơn vào lệ thuộc kinh tế, hàng hóa của Trung Quốc. Và hàng hóa độc hại của Trung Quốc sẽ có thêm cơ hội đầu độc dân Việt. Không chỉ đe dọa kinh tế, việc khai thông với Trung Quốc bằng cầu lớn, cùng với động thái xây dựng hàng loạt tuyến cao tốc dẫn đến biên giới đang tạo ra sự đe dọa quốc phòng. Cụ thể, hàng loạt các cao tốc được Thủ tướng CSVN Nguyễn Tấn Dũng và Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải phê duyệt như: Cao tốc Lào Cai - Hà Nội, cao tốc Móng Cái - Hạ Long, song song với dự án cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, cao tốc Hà Nội - Lạng Sơn, cao tốc Thái Nguyên - Bắc Kạn và Bắc Kạn - Cao Bằng, cao tốc Nội Bài - Lào Cai với Lai Châu - Hà Giang. Có thể thấy, với hàng loạt cao tốc mà Việt Nam xây nối với biên giới đang tạo điều kiện thuận lợi cho các hướng tiến quân của quân đội Trung Quốc, một khi chiến tranh nổ ra. Về phía Trung Quốc, theo phản ánh của VOA hồi 03/2015, cho biết Quân đội Trung Quốc đã phải ngưng một dự án xây đường tại thành phố Phòng Thành Cảng, Quảng Tây, nằm gần biên giới với Việt Nam vì lo ngại rằng nó "đe dọa cho an ninh và quốc phòng.” Trung Quốc thận trọng là vậy, trong khi nhiều quan chức Việt Nam lại đang tìm cách mở toang cửa ngõ biên giới, khai thông các hướng hành quân xâm lược kẻ thù phương Bắc.  

Trong hơn 3 thập niên qua, nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng, đa số nhờ vào sự gia tăng đầu tư ngoại quốc. Sự gia tăng này là do giá lao động rẻ nên các công ty Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Đài Loan… ào ạt đổ bộ vào Việt Nam. Trong số hàng trăm ngàn công nhân Việt Nam đang làm việc tại các nhà máy của những chủ nhân ông ngoại quốc, công nhân nữ đang chịu rất nhiều áp lực từ phía chủ doanh nghiệp, bên cạnh đời sống vật chất, tinh thần và điều kiện làm việc vẫn chưa được bảo đảm. Nhiều công nhân nữ phải làm việc trong môi trường bị ô nhiễm như nóng, bụi, tiếng ồn, độ rung vượt tiêu chuẩn, tác động xấu đến sức khỏe, gây ra các bệnh nghề nghiệp. Đại đa số công nhân nữ phải đi làm tăng ca, không có thì giờ để tĩnh dưỡng sức lức và giải trí. Không chỉ vậy, thời gian gần đây nhiều doanh nghiệp còn “cạn tàu ráo máng’’ khi tìm mọi cách đuổi việc những công nhân nữ trên 35 tuổi sau khi đã vắt kiệt sức trẻ của họ. Theo tin tức, hiện nay tình trạng sa thải lao động nữ trên 35 tuổi tại Việt Nam đang ở mức đáng báo động. Hiện có tới hơn 80% phụ nữ trên độ tuổi 35 bị sa thải hoặc bỏ việc do bị chủ lao động chèn ép. Nguyên nhân là nhiều doanh nghiệp chỉ thích sử dụng lao động nữ trẻ tuổi để tận dụng sức lao động. Ngoài ra, mức lương trả cho lao động trẻ, ít thâm niên cũng thấp hơn, do đó giảm mức đóng bảo hiểm xã hội, giúp doanh nghiệp giảm chi phí về lao động. Không khó để nhận ra chiêu thức “vắt chanh bỏ vỏ” của các doanh nghiệp đối với người lao động. Để giảm tối đa chi phí trả lương cho đối tượng này, nhiều chủ sử dụng lao động đã chuyển họ từ hợp đồng lao động sang hợp đồng thời vụ với mức lương thấp hơn rất nhiều. Nếu công nhân không đồng ý thì ngay lập tức sẽ bị đưa vào diện “cắt giảm lao động”. Thực trạng và giải pháp cho lao động nữ tại Việt Nam Theo quy định, hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp như: người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động… Ngoài ra, theo quy định khi sa thải, doanh nghiệp phải chứng minh được lỗi của người lao động. Tuy nhiên, trên thực tế có muôn vàn lý do để công ty sa thải, đơn cử là cộng dồn lỗi sai phạm như đi muộn, đi vệ sinh quá giờ… Hoặc nhiều công nhân buộc phải tự nghỉ do không chịu được điều kiện làm việc khắc nghiệt. Nhiều người đã quá quen với chính sách tuyển dụng dễ dàng và cho nghỉ việc cũng dễ dàng từ phía các doanh nghiệp. Hiện tượng đuổi việc phụ nữ trên 35 tuổi là vấn đề đáng lo ngại. Bởi về lâu về dài, điều này sẽ tác động lớn tới an sinh xã hội, quỹ bảo hiểm xã hội và lợi ích của người lao động. Theo đó, những lao động trên 35 tuổi bị ép nghỉ việc đang diễn ra tại các dây chuyền sản xuất đòi hỏi sức khỏe, kỹ năng cao, nhưng lại không yêu cầu tay nghề. Do đó những đối tượng này sau khi mất việc thường rất khó để tìm việc làm mới, phần lớn họ phải đi bán hàng rong, buôn bán nhỏ, giúp việc, quay trở lại làm nông nghiệp hoặc ở nhà nội trợ. Cho tới nay chưa có doanh nghiệp nào bị xử lý về các vụ sa thải này. Thậm chí, theo các chuyên gia về lao động dự đoán, tình trạng chấm dứt hợp đồng với lao động lớn tuổi sẽ trở nên nghiêm trọng nếu không có biện pháp ngăn chận.Hệ quả đối với xã hội sẽ làm tăng tình trạng thất nghiệp, tăng dịch vụ trợ cấp xã hội, khó khăn trong quản lý và duy trì trật tự an ninh, lãng phí nguồn nhân lực. Xa quê lập nghiệp, hơn ai hết, họ luôn mong muốn có một cuộc sống ổn định và có tích lũy cho tương lai. Mất việc, họ đối diện tương lai mờ mịt và vô hình chung trở thành gánh nặng cho gia đình, đời sống tinh thần thấp, đánh mất vị thế bình đẳng trong gia đình, mặc cảm trong giao tiếp. Theo Bộ Luật lao động sửa đổi, người chủ sử dụng lao động chỉ được ký 2 hợp đồng xác định thời hạn liên tục, hợp đồng thứ 3 phải ký không thời hạn. Vì vậy, nếu hợp đồng lao động có thời hạn hết hiệu lực, người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì xem như hợp đồng “tự động ký mới” với thời hạn như hợp đồng cũ. Chỉ khi người lao động và chủ sử dụng ký lại hợp đồng mới, thì đó mới là hợp đồng không xác định thời hạn. Nếu quy định mới này được thông qua, doanh nghiệp sẽ lách luật bằng cách chỉ cần ký một hợp đồng có thời hạn, sau đó không ký lại hợp đồng mới, lao động vẫn làm việc bình thường nhưng mãi mãi vẫn là hợp đồng có thời hạn. Khi đó, chủ sử dụng thích chấm dứt hợp đồng lúc nào cũng được. Việc doanh nghiệp tùy tiện đuổi việc công nhân một cách tàn nhẫn, một lần nữa khiến người ta đặt dấu hỏi về vị trí của công đoàn trong vấn đề bảo vệ quyền lợi người lao động. Thực tế, vai trò của tổ chức Công đoàn tại Việt Nam chỉ mang tính hình thức. Nhiều tổ chức Công đoàn không đứng về phía người lao động, bởi cán bộ Công đoàn do doanh nghiệp trả lương, làm việc dưới sự lãnh đạo quản lý trực tiếp của chủ doanh nghiệp. Do vậy rất ít hoặc hiếm tổ chức Công đoàn có đủ dũng khí đấu tranh đòi quyền lợi cho công nhân lao động mà thường là đứng về phía doanh nghiệp, nói lên tiếng nói của doanh nghiệp. Mặt khác ngay từ khi ra đời “Tổng Liên đoàn Lao động Việt nam” đã ghi rõ trong phần chức năng và nhiệm vụ của Tổng Liên đoàn rằng: “Công đoàn hoạt động không thể thiếu sự lãnh đạo của Đảng…” Vì vậy các cán bộ thuộc Công đoàn nhà nước không phát xuất từ công nhân, không phải do công nhân lập ra, được công nhân nuôi dưỡng nên họ không đấu tranh cho quyền lợi của công nhân cũng là điều dễ hiểu. Tóm lại, với hàng triệu lao động trẻ nhưng không có trình độ, trước đây được xem là lợi thế của Việt Nam. Tuy nhiên, với chính sách “vắt chanh bỏ vỏ” thiếu sự chăm lo đến chất lượng nguồn lực, cộng với thời kỳ dân số vàng sắp qua đi và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang đến gần, lao động giá rẻ đã không còn là lợi thế nữa. Ngược lại, trong vòng 5 – 10 năm tới, lực lượng này được dự đoán sẽ gây ra áp lực thất nghiệp, từ đó sẽ tạo nên gánh nặng an sinh, bảo hiểm vô cùng lớn đối với quốc gia. Ngô Đồng  

So sánh với Venezuela nhiều người than phiền, dân mình thờ ơ với thời cuộc quá… Bất công đầy dẫy, sai trái khắp nơi nhưng cứ làm như không liên quan đến mình. Có đúng như thế không? Suốt thời gian dài sống với một chế độ công an trị và bưng bít thì con người dần trở thành thụ động và mất hết tự tin, cho rằng mình không làm được gì… “Đã có đảng và nhà nước lo.” Cũng có nguyên nhân khác. Với 4.000 năm lịch sử dựng nước và giữ nước, trong những lúc vận nước đen tối nhất thường xuất hiện những vị cứu tinh đưa đất nước thoát cảnh trầm luân. Vì thế vẫn còn nhiều người chờ minh quân xuất hiện để đi theo. Tuy nhiên, ngày nay tìm đâu ra Lê Lợi, Trần Hưng Đạo hay Quang Trung Nguyễn Huệ? Chờ minh quân đến bao giờ khi từng ngày từng giờ đất nước rơi vào hiểm họa bị xóa mất trên bản đồ thế giới? Dân Venezuela có chờ đợi minh quân không? Chắc chắn là không. Người Venezuela bắt đầu ào ạt xuống đường khi kinh tế bước vào giai đoạn kiệt quệ, 2014. Tới nay người ta thống kê được người Venezuela đã có hơn 50 ngàn cuộc biểu tình lớn nhỏ. Nghĩa là những cuộc biểu tình mà có cả trăm ngàn người, có khi đến cả triệu người tham dự là tích lũy từ hàng chục ngàn cuộc biểu tình lớn nhỏ từ nhiều năm trước. Ông Juan Guaidó, Tổng thống lâm thời của Venezuela có phải là minh quân không? Không. Ông Guaidó chỉ mới xuất hiện sau này khi ông tự xưng ông là tổng thống lâm thời và phủ nhận triều đại của ông Maduro. Ông Guaidó được xem là tụ điểm để người dân Venezuela và các nhóm, tổ chức tụ về thúc đẩy sự thay đổi, xóa một chính thể theo XHCN đã đưa đến tình trạng nghèo đói hôm nay. Ngưòi Venezuela rất yêu quý và mến phục ông Guaidó vì ông đã tình nguyện trở thành công cụ của nhân dân trong cuộc đấu tranh giành lại quyền lực từ thể chế độc tài. Tuy nhiên, họ hiểu rất rõ ông Guaidó vẫn được an toàn, được nhiều nước trong vùng và phương Tây công nhận vì ông có hàng triệu người xuống đường ủng hộ ông. Một cuộc biểu tình với hàng triệu người tham dự như Venezuela hiện nay không thể bỗng dưng có được trong một ngày một buổi. Nó là kết quả được tích luỹ và tích lũy từ nhiều cuộc biểu tình trước đó. Việt Nam đã có lớn nhỏ bao nhiêu cuộc biểu tình rồi? Không cần phải nhất thiết có mục đích chính trị… Đơn giản chỉ là vì học sinh bị trúng độc, vì ô nhiễm môi trường, vì giá điện tăng quá mức, vì BOT lạm thu trắng trợn, v.v. Điều quan trọng hơn hết là người dân phải bắt đầu. Rangdong Soc 18/03/2019 Nguồn: Facebook Rangdong Sóc Đấu tranh bất bạo động nhìn từ chuyển biến Venezuela Từ Venezuela đến Việt Nam

NGÔ ĐỒNG   Đứng trước tình trạng tắc đường và ô nhiễm nghiêm trọng, mới đây, chính quyền thành phố Hà Nội lại đưa ra đề xuất cấm xe máy tại 2 phố Lê Văn Lương và Nguyễn Trãi, nhằm tiến tới việc cấm xe máy tại các quận vào năm 2030. Mặc dù nói rằng biện pháp trên là “học từ Bắc Kinh”, đề xuất này đang gây nhiều tranh cãi. Phải thừa nhận, sẽ thật tuyệt vời nếu chúng ta sống trong một thành phố ít phương tiện di chuyển cá nhân, không khí trong lành và không phải đối mặt với vấn nạn tắc đường như tình trạng xe máy hiện nay. Nhưng để giải bài toán trên cần phải tính đến rất nhiều yếu tố, phương án, chứ không phải chỉ là một mệnh lệnh hành chính là xong. Một biện pháp khó khả thi Dù sắp tới đây hai đường Lê Văn Lương và Nguyễn Trãi sẽ có cả xe bus nhanh và đường sắt đô thị; nhưng hệ thống giao thông công cộng ở Hà Nội không tạo ra sự liền mạch, tính kết nối để có thể giúp người dân đi từ điểm đầu đến điểm cuối, và như vậy có nghĩa là không thể thay thế hoàn toàn xe máy. Vậy đi hết tuyến xe bus, đường sắt thì sẽ phải đi bộ hay sao? Trong khi, hai tuyến đường trên đều là tuyến đường xương sống, đây là trục giao thông chính từ Hà Đông vào trung tâm Hà Nội. Hàng ngày có rất nhiều phương tiện xe máy qua lại. Người dân không chỉ đi đến các địa điểm trên hai đường đó. Việc cấm thì sẽ gây xung đột rất lớn đến việc di chuyển của người dân. Cấm xe máy thì người dân ở Hà Đông và các tỉnh vào Hà Nội sẽ đi bằng gì? Và liệu khi hết giờ xe bus, tàu điện thì dân về bằng gì? Đẩy ùn tắc từ nơi này sang nơi khác Nếu muốn cấm xe máy thì Hà Nội cần rất nhiều thời gian để chuẩn bị. Như phương tiện công cộng thay thế, cơ sở hạ tầng bao gồm bãi gửi xe, trạm trung chuyển… Nhưng hiện giờ giao thông công cộng tại Hà Nội quá ít ỏi, chỉ đáp ứng được 8-10% nhu cầu của người dân, còn cơ sở hạ tầng thì đang ở con số không. Có thể thấy là ở đây đang xuất hiện mâu thuẫn, cấm xe máy trong khi giao thông công cộng chưa đáp ứng nhu cầu. Vì vậy, nếu cấm xe máy ở những đường đó, thì người dân không có cách nào khác là phải luồn lách qua đường khác, chắc chắn sẽ gây ra ách tắc cục bộ. Đó là chưa kể, khi cấm xe máy, nguy cơ bùng nổ xe ô tô là rất cao. Khi đó Hà Nội có thể rơi vào vòng luẩn quẩn, xe cá nhân ngày càng phát triển, vận tải công cộng càng ít người sử dụng, áp lực lên hạ tầng giao thông còn khủng khiếp hơn. Biết đâu, sau này tắc đường, ô nhiễm nghiêm trọng hơn, người ta lại đổ lỗi là do người dân sở hữu quá nhiều xe ô-tô! Cấm xe máy có phải là giải pháp? Quay trở lại với bài học “từ Bắc Kinh” về chuyện cấm xe máy, người ta thấy Bắc Kinh thành công là vì sau khi đã xây dựng hệ thống vận tải công cộng đáp ứng đến 60% nhu cầu đi lại của người dân. Nhưng sau đó, lượng ô-tô gia tăng chóng mặt. Hệ quả là Bắc Kinh vẫn tắc đường, và ô nhiễm đôi khi còn khủng khiếp hơn. Một trường hợp khác là tại Jakarta, thành phố này vốn kẹt xe nhất châu Á, chính phủ Indonesia từng quy định cấm xe máy ở vài con phố trung tâm. Tuy nhiên, hệ thống hạ tầng giao thông công cộng không đủ đáp ứng được nhu cầu của người dân, khiến quy định này đã phải bãi bỏ. Tại sao chúng ta phải đi xe máy? Jakarta hay Bắc Kinh là những tấm gương cho Hà Nội phải nghiên cứu thật kỹ trước khi đề xuất. Bởi vì để giảm ùn tắc, ô nhiễm hay loại bỏ số lượng phương tiện khổng lồ không đơn thuần chỉ là ra lệnh cấm xe máy. Ai cũng biết xe máy là phương tiện phổ biến tại Việt Nam bởi không chỉ tính linh hoạt, mà giá thành còn phù hợp với thu nhập của người dân. Nếu không tính toán kỹ, việc cấm xe máy không những không có hiệu quả, mà còn tạo ra khó khăn và bất lợi lớn cho người dân, nhất là dân nghèo. Đâu là giải pháp cho Hà Nội? Thực tế hiện nay trên thế giới số quốc gia xử dụng xe máy còn rất ít. Có thể kể đến như Đài Loan, Thái Lan… Việt Nam nên học cách giảm phương tiện cá nhân của Đài Loan, mặc dù đây là nơi có mật độ xe máy cao nhất thế giới, nhưng không có kẹt xe, tắc đường. Nguyên nhân chính là nhờ có hệ thống giao thông công cộng và hạ tầng hiện đại. Để làm được điều này, thay vì đặt nặng việc cấm đoán, Hà Nội nên thực hiện tuần tự các bước: nâng cao chất lượng vận tải công cộng, sau đó nâng cao năng lực đáp ứng nhu cầu giao thông công cộng, cuối cùng mới tính đến việc quản lý phương tiện cá nhân. Trong đó, để nâng cao năng lực chuyên chở, cần phải tổ chức không gian ưu tiên cho xe bus, và cho người đi bộ tiếp cận xe bus. Và có thể dùng xe bus hai tầng để vận chuyển như ở Singapore, Malaysia, Ấn Độ… Đồng thời phổ biến các loại hình giao thông hiện đại như đường sắt đô thị, tàu điện ngầm… Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh đầu tư hạ tầng như mở rộng đường sá, và cần có giải pháp đồng bộ, quy hoạch tổng thể hạ tầng theo xu hướng phát triển hệ thống giao thông công cộng, thay vì quy hoạch tổng thể phát triển giao thông vận tải, nhằm thu hút người dân sử dụng phương tiện vận tải công cộng và không khuyến khích sử dụng xe cá nhân. Tóm lại, việc cấm xe máy không phải là một giải pháp hiệu quả cho giao thông Hà Nội. Chính quyền cần phải đưa ra nhiều giải pháp hợp lý để người dân lựa chọn, chứ không thể ép buộc. Đi lại, và lựa chọn phương tiện là quyền của công dân. Bởi thế, việc chuyển từ phương tiện cá nhân sang công cộng phải là một quá trình tự nhiên, xuất phát từ nhu cầu chứ không phải bằng mệnh lệnh của chính quyền. Ngô Đồng https://viettan.org/he-qua-cam-xe-may-vao-pho-ha-noi/  

Thường Sơn -  Việt Nam Thời Báo Tháng 3 năm 2019, chính phủ của Thủ tướng ‘Cờ Lờ Mờ Vờ’ Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa lấp ló: “Thực hiện các văn bản chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ, Bộ Công an đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan nghiên cứu lý luận, cơ sở pháp lý và tổ chức khảo sát thực tế tại các đơn vị, địa phương để nghiên cứu, xây dựng dự án Luật Biểu tình bảo đảm thực thi quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, tránh các thế lực thù địch lợi dụng biểu tình để gây rối mất trật tự, chống phá Đảng, Nhà nước ta.” Một lần nữa trong quá nhiều lần bộ luật quyền dân này bị chính phủ từ thời ‘nắm chắc ngọn cờ dân chủ’ của Nguyễn Tấn Dũng đến ‘liêm chính, kiến tạo, hành động’ của Nguyễn Xuân Phúc, cùng ‘cơ quan dân cử tối cao’ là Quốc hội lợi dụng như một thứ mồi nhử nhân quyền để mặc cả thương mại với Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu – liên quan đến TPP (Hiệp định Đối tác kinh tế Xuyên Thái Bình Dương) vào những năm 2014 – 2016, và EVFTA (Hiệp- định Thương mại tự do châu Âu – Việt Nam) đang trong giai đoạn ‘chuẩn bị ký kết’ vào những năm 2018 – 2019. Hoàn toàn không phải ngẫu nhiên hay vì thành ý mà chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Bộ Công an tái hiện hình dự án Luật Biểu tình vào lần này. Có một sự thật hết sức trớ trêu ở Việt Nam là vào năm 2011, thủ tướng khi đó là Nguyễn Tấn Dũng đã giao cho Bộ Công an – một cơ quan bị xem là ‘công an trị’ và chuyên trấn áp, đàn áp những cuộc xuống đường vì môi sinh môi trường của người dân, ‘chịu trách nhiệm soạn thảo Luật Biểu tình’. Kể từ đó đến nay, đã quá nhiều lần Bộ Công an thập thò bộ luật này. Và cũng quá nhiều lần cơ quan bộ này yêu cầu hoãn Luật Biểu tình khi nại ra lý do: “Trong quá trình soạn thảo có một số nội dung phát sinh cần tiếp tục đầu tư thời gian, công sức nghiên cứu kỹ lưỡng, thấu đáo, khảo sát thực tiễn và tham khảo kinh nghiệm quốc tế như khái niệm [‘biểu tình,’ ‘quyền tự do biểu tình,’ ‘nơi công cộng,’ ‘tụ tập đông người’…; phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật (có bao gồm cả việc tổ chức mít-tinh, biểu tình do Đảng, Nhà Nước, các tổ chức chính trị xã hội tổ chức; việc khiếu kiện đông người, đình công, bãi công, bãi thị, bãi khóa hay không); vấn đề áp dụng các biện pháp trấn áp tương xứng, có hiệu quả đối với hành vi lợi dụng biểu tình vi phạm pháp luật; trách nhiệm của các cơ quan liên quan trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình biểu tình…” Một luật gia cho rằng đã có đủ căn cứ để thấy rằng việc cố tình kéo dài thời gian soạn thảo dự luật biểu tình của Bộ Công an là hành vi tắc trách công vụ, vi phạm vào Điều 4 của nghị quyết điều chỉnh chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015 do chủ tịch Quốc Hội ký ban hành tại kỳ họp thứ 7, Tháng Sáu, 2014. Trong khi đó người dân Việt Nam đã tự động xuống đường mà bất cần một khung luật nào cho phép. Trong cơn phẫn nộ và bế tắc tận cùng, trong nỗi thất vọng vượt quá giới hạn trước một chế độ đặc trưng quá tham nhũng, độc đoán và khiến phát sinh đủ thứ hậu quả xã hội trầm kha, ngày càng có thêm nhiều người dân vượt qua nỗi sợ của mình để bước ra đường, mở miệng và thét to những gì họ muốn. Đến lúc này, mọi chuyện đã quá muộn đối với chính thể. Quá muộn để “lấy lại lòng tin của nhân dân”. Về thực chất, đằng sau động thái chính phủ giao Bộ Công an nghiên cứu xây dựng Luật Biểu tình chỉ là sự tiếp nối của một chuỗi động tác đối phó và ma mị nhằm đạt được mục tiêu ký kết và phê chuẩn EVFTA ngay trong năm 2019. Nhưng đó luôn là một sai lầm về sách lược của ‘đảng và nhà nước ta’. Bởi lẽ đơn giản là với một Bộ Công an quá tai tiếng về đàn áp biểu tình và vô số vấn nạn tra tấn người dân, việc giao cho bộ này làm Luật Biểu tình, trong khi đúng ra phải giao cho Bộ Nội vụ, chẳng khác nào ‘giao trứng cho ác’ và tiếp thêm một mồi lửa thách thức EU và các chính phủ tiến bộ trên thế giới.    

Đỗ Văn Ngà Sự phát triển của xã hội loài người được đặt trên vai thế giới tự do. Quan sát thấy, lãnh đạo ngày một trẻ ra. Mark Zuckenberg mới có 33 tuổi đã có trong tay 70 tỷ đô la mà không thừa kế của bố mẹ một đồng nào, không nhờ chính phủ làm chính sách cho riêng mình. Jacinda Ardern lên nắm ghế thủ tướng New Zealand chỉ có 37 tuổi, Emmanuel Macron lên làm tổng thống Pháp ở tuổi 40, Sebastian Kurz làm thủ tướng Áo khi mới 31 tuổi, hay thủ tướng Canada lên làm thủ tướng chỉ mới 43 vv…   Vì sao hiện nay lại nổi lên nhiều lãnh đạo trẻ như vậy? Đó là kết quả của một nền giáo dục tiến bộ. Nó quyết định đến thành công của dân tộc đó. Khi nền giáo dục khai phóng, óc sáng tạo được mở toang thì trong xã hội sẽ xuất hiện những bộ óc vượt trội. Joshua Wong lãnh đạo phong trào Dù Vàng biểu tình đòi bầu cử tự do cho Hồng Kông khi cậu ta khi chưa tới tuổi 18. Và nay thế giới lại xuất hiện một Greta Thunberg - cô bé sinh năm 2003 mà đã dám đòi chính phủ Thụy Điển giảm lượng khí thải carbon theo Thỏa thuận Paris. Việc làm của cô bé nhỏ này đã trở thành phong trào lan rộng trên khắp thế giới. Đã có hơn 20.000 sinh viên trên 270 thành phố tại các quốc gia bao gồm Úc, Áo,Bỉ, Canada, Hà Lan, Đức, Phần Lan, Đan Mạch, Nhật Bản, Thụy Sĩ, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ hưởng ứng. Cô bé này làm được điều đó khi mới có 15 tuổi. Vô cùng trẻ! Trong khi đó tại Việt Nam, tuổi của cô bé này làm được gì? Đến những con người học hành có bằng cử nhân, thạc sỹ, tiến sỹ trong tay rồi còn chưa ý thức được sự đúng sai nói gì đến ý thức cộng đồng. Thụy Điển là một quốc gia rất giàu có, đáng lẽ cuộc sống sung túc sẽ làm con người thõa mãn chứ? Không! Cô bé này không thõa mãm, cô ta muốn góp bằng hành động của mình để uốn nắn chính quyền của đất nước của cô phải tôn trọng môi trường sống. Còn Việt Nam? Sống chết mặc bay đã ăn sâu vào máu. Xứ sở đã giàu có mà dân lại có ý thức cộng đồng rất cao, tài năng phát triển rất sớm. Ngược lại, xứ ta đã nghèo mà lại có ý thức cộng đồng cực kém, có người học đến bạc đầu còn ngu chứ nói gì đến tài năng phát triển sớm? Rõ ràng sự khác nhau giữa giáo dục khai phóng và giáo dục nhồi sọ là quá xa và khoảng cách ngày một xa hơn. Sự chênh lệch trong 2 nền giáo dục này sẽ khó mà san lấp được trong vài thế hệ. Sự khác biệt vời vợi giữa 2 xã hội đó nó xuất phát từ sự khác biệt chính trị, đưa đến khác biệt về giáo dục và cuối cùng là tạo ra 2 xã hội khác nhau vời vợi như vậy. Nhìn vào thấy Việt Nam và thế giới văn minh như đang đi về 2 hướng ngược nhau vậy.    

Như Trúc - Facebook Việt Tân Gần 700 đồng hương người Việt đã tham dự Đêm Dạ Tiệc Gây Quỹ nhằm yểm trợ Phong trào đấu tranh dân chủ quốc nội do cơ sở Việt Tân New South Wales tổ chức tối ngày 15/03/2019 tại nhà hàng Crystal Palace, Canley Heights, NSW, Úc Châu. Đêm Dạ Tiệc Gây Quỹ với chủ đề “Hát Cho Người Yêu Nước” có sự góp mặt đặc biệt của ca sĩ Lâm Thúy Vân và Hà Tuấn Huy đến từ Hoa Kỳ. Ngoài ra còn có sự tham gia của các ca sĩ địa phương như Thanh Thúy, Ngọc Thành, Mộng Thu, Quốc Danh, Nguyễn Hoàng… Trong thành phần quan khách chúng tôi ghi nhận có sự hiện diện của ông Chris Hayes, Dân Biểu Liên Bang Úc; ông Paul Huy Nguyễn, Chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do NSW; cô Mộc Lan, Phó Chủ Tịch Hội Anh Em Dân Chủ cùng sự góp mặt của đông đảo các hội đoàn bạn. Mở đầu chương trình là tiết mục múa nón mang đậm tính truyền thống của các bạn trẻ đến từ Cộng Đồng Công Giáo Sydney. Ngay sau đó là nghi thức chào cờ Úc-Việt và phút mặc niệm hết sức trang nghiêm. Sau phần giới thiệu các hội đoàn tham dự của MC Lê Vũ là phần phát biểu của ông Lê Ánh, Trưởng Ban tổ chức. Ông ngỏ lời cám ơn tất cả các hội đoàn cùng đồng hương đã đến tham dự đông đảo để góp phần yểm trợ cho phong trào dân chủ tại quê nhà. Ngay sau đó, đại diện đảng Việt Tân Úc Châu, Bác sĩ Nguyễn Đỗ Thanh Phong chia sẻ về sự kiện ông Châu Văn Khảm, một thành viên của đảng Việt Tân đang bị nhà cầm quyền CSVN giam giữ cũng như những nỗ lực của Việt Tân và gia đình ông Châu Văn Khảm trong tiến trình vận động trả tự do cho ông. Kế đến là phần phát biểu của Chủ Tịch Cộng Đồng Người Việt Tự Do tiểu bang NSW, ông Paul Huy Nguyễn. Ông biểu dương tinh thần đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền của Việt Tân và chia sẻ những nỗ lực của Cộng Đồng Người Việt Tự Do NSW đã thực hiện để hỗ trợ đòi lại tự do cho ông Châu Văn Khảm. Đặc biệt chương trình có phần phát biểu của Dân Biểu Liên Bang Úc, ông Chris Hayes. Ông ủng hộ và ghi nhận những đóng góp to lớn của Việt Tân, và hứa sẽ luôn đồng hành cùng đảng Việt Tân trong công cuộc đấu tranh vì tự do, dân chủ, nhân quyền. Chương trình được tiếp nối với các tiết mục đầy hấp dẫn, lúc thì cả khán phòng sôi động với những điệu nhảy tango, lúc thì sâu lắng đầy cảm xúc với các nhạc phẩm ý nghĩa: Việt Nam tôi đâu, Em Vẫn Mơ Một Ngày Về… Chương trình còn nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của đồng hương trong việc ký vào Thỉnh Nguyện Thư để kêu gọi tự do cho ông Châu Văn Khảm. Buổi Dạ Tiệc Gây Quỹ đã kết thúc tốt đẹp lúc 11 giờ đêm cùng ngày. Như Trúc – Facebook Việt Tân Một vài hình ảnh của buổi Dạ tiệc:

Công nhân TQ xây dựng đường sắt Cát Linh thay công nhân VN xuất khẩu lao động? Nguyen Ngoc Chu 1. ĐẮT VƯỢT NGOÀI MỌI SỰ TƯỞNG TƯỢNG Đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông dài 13,1 km có giá là 891,92 triệu USD. Bình quân 45 184 732 USD/km. Sự đắt đỏ có lẽ không kém sự nâng khống giá trong vụ AVG: từ 500 tỷ lên 8900 tỷ (gần 18 lần). 2. GÁNH NỢ KHỔNG LỒ Theo công văn Bộ Tài chính gửi cho Bộ GTVT, hàng năm Bộ GTVT phải trả cho Trung Quốc 28,8 triệu USD cho khoản vay ưu đãi từ China EximBank (250 triệu USD), trong vòng 9 năm. Chưa tính khoản 419 triệu USD khác nữa đã vay trước đó của Trung Quốc. Như vậy, tính gộp thô khoản vay 419 triệu cùng điều kiện như khoản vay 250 triệu, thì hàng năm Việt Nam phải trả cho Trung Quốc 77,0688 triệu USD liên tục trong 9 năm. Một gánh nợ khổng lồ. 3. QUÁ CỒNG KỀNH VÀ LẠC HẬU Theo chủ đầu tư, tham gia vận hành tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông có 681 người, chia làm 21 trung tâm, bộ phận, chưa bao gồm nhân viên bảo vệ, vệ sinh tại các ga. Quá cồng kềnh cho thời bao cấp. Đừng nói đến thời Công ngiệp 4.0. 4. QUÁ CHẬM Tàu trên cao mà thiết kế tốc độ tối đa có 80km/h đã là chậm. Vận tốc khai thác bình quân là 35km/h lại còn chậm thêm , từ bến xe Yên Nghĩa đến ga Cát Linh (dài 13km) trung bình hết 20 phút, là quá chậm. 5. KHÔNG BAO GIỜ HÒA VỐN Dự kiến sử dụng 10 đoàn tàu để khai thác. 5-6 phút một chuyến. Mỗi đoàn tàu có 4 toa dài khoảng 80 m, dự kiến có 500 khách (120 khách/toa, có thông tin nói sức chứa lý thuyết 250 khách/toa là điều khó có thể). Giá vé 15000 đ/lượt. Cộng với chi phí cho hơn 700 người phục vụ. Cộng chi phí bảo dưỡng và thay thế. Nhắm mắt cũng biết là nhiều thế kỷ cũng chưa hòa vốn. 6. KHÔNG AN TOÀN Trên tất cả - đắt đỏ, cồng kềnh, lạch hậu, chậm chạp, xấu mã… là không an toàn. Đây là điều liên quan đến tính mệnh hành khách, một nguy cơ thường trực treo trên đầu không chỉ người đi trên tàu, mà cả người đi dưới đường và cư dân sống dọc theo tuyến đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông.   KẾT LUẬN Tổng thống Hàn Quốc Park Chung Hee từng tuyên bố: “Tôi sẽ đem bắn bất cứ kẻ nào chiếm đoạt của công dù chỉ là 1 đồng”. Theo bạn, từ 6 điểm trên, có nên bắn hết những kẻ là tác giả của đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông?  

Sức khỏe tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Túc hiện đang bị suy giảm trầm trọng. Thông tin này được bà Bùi Thị Rề, vợ ông Túc đăng tải trên Facebook cá nhân vào chiều ngày 13/3, sau khi vào Trại giam số 6 huyện Thanh Chương tỉnh Nghệ An thăm chồng. Vẫn theo bà Rề, ông Túc cho biết hiện đang bị giam chung với một người buôn ma túy và bị đối xử rất tàn bạo. Bên cạnh đó, bà Rề cũng cho biết đồ gia đình gửi vào cho ông Nguyễn Văn Túc cũng bị giữ cho đến hư mới giao cho ông Túc. Kèm theo đó, bà Rề đăng tải một bức thư ngắn ông Túc ghi về các bệnh của mình như co thắt động mạch vành, thường xuyên đau thắt ngực trái, mắt viêm giác mạc mãn tính, thoái hóa xương 3 đốt sống cổ, bệnh trĩ ngoại điểm 3 cần được mổ gấp… Tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Túc bị tuyên y án 13 năm tù giam và 5 năm quản chế trong phiên phúc thẩm tại Tòa án tỉnh Thái Bình hôm 14/9/2018. Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của ông Túc, đồng thời giữ nguyên bản án và cáo buộc ‘Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’ theo Khoản 1, Điều 79, Bộ luật Hình sự 1999 tại phiên sơ thẩm đối với ông. Vào ngày 8/11/2018, ông Nguyễn Văn Túc đã bị chuyển đi từ trại giam ở tỉnh Thái Bình đến Trại giam số 6 huyện Thanh Chương tỉnh Nghệ An mà gia đình không hề được thông báo gì./.

Thế sự xác rồi còn đốt pháo  Tú Xương Nhà văn Bá Dương có cái tật xấu là hay viết những điều không tốt lành gì mấy về đồng bào mình: “Nói đến ồn ào, cái mồm người Trung Quốc thì to không ai bì kịp.” Nhận định tiêu cực này được rất nhiều người, nhất là người Việt, nhiệt liệt tán đồng. Tác phẩm Người Trung Quốc Xấu Xí của ông được dịch giả Nguyễn Hồi Thủ chuyển sang Việt ngữ, và bán chạy như tôm tươi. Trong số độc giả ái mộ Bá Dương, tôi đoán, chắc phải có nhà báo Ngô Nhân Dụng – tác giả của đoạn văn sau: “ Ở Việt Nam bây giờ, trong quán có mấy người cao hứng nói lớn tiếng, tranh nhau nói lấy được, không ai nhường ai, át giọng tất cả mọi người. Lúc đó, chỉ cần một người can ngăn: ‘Ông ơi, đừng nói lớn quá! Người ta tưởng bọn mình người Trung Quốc!’ Nhắc nhở vậy đủ rồi! Người đang cười nói oang oang bỗng đỏ mặt, cái miệng tự đạp thắng, hạ thấp tần số vừa đủ nghe!” Nói nào ngay thì chả riêng gì Ngô Nhân Dụng mà chính tôi cũng thế, cũng nghĩ về người Trung Hoa với ít nhiều méo mó cùng ác cảm. Thành kiến này, của riêng tôi,  chỉ vừa mới “sụp đổ” hôm qua. Chính xác hơn là đêm qua, sau một chuyến xe đò đường dài – từ Kuala Lumpur đến Singapore – tôi mệt rã rời nên lấy phòng khách sạn xong là lăn ra ngủ say như chết. Mở mắt dậy thì đã khuya, bụng đói, tôi lò dò vào một tiệm ăn đèn đuốc vẫn còn sáng trưng. Vừa ngồi xuống ghế, đã thấy ngay bên cạnh mình là hình một tô hoành thánh mì, cùng dòng chữ song ngữ (Please Keep The Volume Down While Eating After 10:30 PM) dán ngay trên tường.   Ảnh chụp 2019 Thảo nào mà quán đông nhưng không ồn. Hoá ra không phải lúc nào người Tầu cũng tía lia và um xùm như thiên hạ vẫn tưởng. Có nơi, và có lúc, họ cũng ăn nói nhỏ nhẹ bình thường như đa phần nhân loại. Dân Việt Nam thì xem chừng hơi khác, nhất là cái dàn lãnh đạo của đất nước này. Họ nổ long trời, và nổ đều đều – ở khắp mọi nơi – trong mọi tình huống (bất kể giờ giấc) khiến cả thế giới đều bị … ù tai:  Nguyễn Phú Trọng: “Nhìn tổng quát, đất nước có bao giờ được như thế này không?” Nguyễn Thị Kim Ngân: “Đất nước này được như thế này, ngẩng mặt lên nhìn với bạn bè năm châu bốn biển như thế này, vai trò vị thế như thế này đó là do chúng ta duy trì được sự ổn định chính trị và trật tự an toàn trong cả nước.” Nguyễn Xuân Phúc: “Đã đến lúc phải đi ra chinh phục thế giới, mang thế giới về Việt Nam. Nguyễn Mạnh Tiến: “Người bán trà đá tại Việt Nam có tỷ suất lợi nhuận cao nhất thế giới.” Nguyễn Thành Phong: “Đủ cơ sở để thành phố Hồ Chí Minh vào top 10 thành phố đẳng cấp của thế giới.” Nguyễn Mạnh Hùng: “Việt Nam có thể đi đầu cách mạng công nghiệp 4.0” Nguyễn Xuân Thắng: “Việt Nam giúp Đức ‘tìm lại những mặt ưu việt’ của CNXH hiện thực trước đây” Thực là một tấc đến Giời. Mà đó là mới điểm sơ vài vị họ Nguyễn thôi, chớ gộp chung bá tính lại thì chắc mệt chết luôn. Giấy mực đâu ra mà ghi cho hết. Giới lãnh đạo đã lớn tiếng rồi mà đám truyền thông còn chuyên việc “khuếch âm” nữa nên khó tránh được những vụ nổ chát chúa (“vượt bức tường âm thanh”) như vừa xẩy ra ở báo Thanh Niên: “Việt Nam Trung Tâm Hoà Giải Quốc Tế.” Nổ tới cỡ đó thì có lẽ ngay cả đến Chúa/Phật cũng phải nổi khùng, chớ đừng nói chi tới đám facebookers: Ngô Thanh Tú: “Trung tâm hoà giải quốc tế con mẹ gì, toàn là lũ thủ dâm tinh thần thôi.” Ngô Nhật Đăng: “Bệnh đã đến giai đoạn bốc mùi xú uế nồng nặc. Mỗi việc phải hòa giải với nhân dân mà bao nhiểu năm đảng chưa làm được.” Vĩnh San: “Chắc chắn TP Hồ Chí Minh sẽ có giải Nobel Y học nếu như có ai đó chữa khỏi bệnh ‘nổ’ cho các bác lãnh đạo.”  Nguyễn Văn Đài: “Đây là chứng ‘hoang tưởng tự cao.’ Tôi vô cùng tiếc là không thể đồng tình với quan điểm của các vị thức giả thượng dẫn. Theo tôi thì đám lãnh đạo CSVN chả có ai bị bệnh tật hoang tưởng gì ráo trọi. Tất cả đều “nổ” như nhau, theo đúng truyền thống và phương châm chỉ đạo (“mồm miệng đỡ chân tay”) thôi. Cha đẻ của chế độ hiện hành, Hồ Chí Minh, là kẻ đã khai hoả cho những phát nổ đầu tiên: “Từ giờ phút này trở đi các em nhận một nền giáo dục hoàn toàn Việt Nam, một nền giáo dục của một nước độc lập.” “Thắng giặc Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay!” Sau khi “thắng giặc Mỹ,” Lê Duẩn nổ tiếp: “Chúng ta sẽ đuổi kịp Nhật trong 15, 20 năm và nhân dân ta sẽ đi trên thảm vàng.” Rồi khi Lê Duẩn đã dẫn dắt “nhân dân đi trên thảm vàng” để vào ngõ cụt. Tuy thế, kẻ kế vị – Trường Chinh – vẫn không hề nao núng và vẫn lớn tiếng như thường: “Đảng ta phải cứu lấy giai cấp công nhân.” Trường Chinh qua đời năm 1988. Hơn ba mươi năm sau, vào ngày 27 tháng 2 năm 2019, Tổ Chức Liên Kết Oxfam ái ngại cho biết: “Tại Việt Nam hiện nay, có tới 99% công nhân may không được trả lương đủ sống căn cứ trên mức sàn lương châu Á và 74% không được trả lương đủ sống căn cứ trên mức sàn của Liên minh lương đủ sống toàn cầu.” Blogger Trân Văn nhận xét: “Kết quả cuộc khảo sát vừa kể thật ra không mới. Tình trạng công nhân lao động cật lực nhưng càng ngày càng nghèo khổ, sống triền miên trong cảnh thiếu trước hụt sau, cả tinh thần lẫn sức khỏe cùng suy sụp sau một thời gian ngắn tham gia ‘giai cấp lãnh đạo cách mạng Việt Nam’ đã kéo dài vài thập niên.” Dù vậy – “vài thập niên” qua – các đồng chí lãnh đạo vẫn cứ thay nhau nổ ròn rã, nổ đều đều, và nổ tỉnh queo hà: Nguyễn Minh Triết : “Ngày nay, chúng ta ngẩng cao đầu, sánh vai cùng cường quốc...” Trương Tấn Sang :“Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của gần 30 năm đổi mới mà nhân dân ta đạt được khiến chúng ta hãnh diện và tự hào, bạn bè quốc tế ngưỡng mộ.”   Ảnh lấy từ FB Thanh Pham Nói như rồng leo, làm như mèo mửa. Mồm miệng đỡ chân tay vốn là truyền thống lâu đời của chế độ hiện hành. Từ năm 1951, tại Đại Hội II, điều lệ của đảng đã ghi: “Tư tưởng Mao Trạch Đông là kim chỉ nam’ của đảng.” Bởi thế, đường lối/ chính sách (Cải Cách Ruộng Đất, Chỉnh Đốn Tổ Chức, Tam Phản, Rèn Cán Chỉnh Quân, Cải Tạo Công Thương Nghiệp, Hợp Tác Xã Công Nông, Phát Động Chiến Tranh Giải Phóng Miền Nam …)  đều do bác Mao chỉ đạo. Bác Hồ chỉ có mỗi việc là sáng tác thơ để minh họa và để … nổ chơi thôi: “Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta!” Bác Duẩn – xem ra – có vẻ độc lập và độc đáo hơn chút xíu. Ông lập thuyết (Làm Chủ Tập Thể) đàng hoàng nhưng xem chừng không được hưởng ứng và tin tưởng gì cho lắm: Riêng còn chẳng có có gì chung! Chỉ có Bác Chinh là nổi bật về trình độ học vấn và khả năng sáng tạo. Tạp Chí Cộng Sản mô tả ông là “nhà thiết kế đường lối đổi mới của Đảng ta.” Bộ thiệt vậy sao? Thiệt ra, thằng chả không có “thiết kế” cái con bà gì ráo mà chỉ ở vào tình thế bắt buộc phải lựa chọn một thế cờ (“đổi mới hay là chết”) do nhân dân đã sắp sẵn rồi. Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn nhận xét hoàn toàn chính xác là về “khoa ăn nói” của giới lãnh đạo CSVN: “Họ không nói được cái gì cụ thể, mà chỉ xoay quanh các khẩu hiệu quen thuộc, kiểu như ‘dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh…’ Cứ “xoay quanh các khẩu hiệu” như thế mãi thiệt là ớn chè đậu nên lâu lâu “các anh ở trên” phải nổ một phát để … kích thích lòng dân. Cũng chỉ là một chiêu “mồm miệng đỡ tay chân” thôi. Tưởng cũng không có gì đáng để bận tâm hay rầm rĩ quá! tuongnangtien's blog  

VOA Chính quyền Việt Nam vẫn tiếp tục đàn áp các tiếng nói bất đồng bằng cách bắt giam tùy tiện, ngược đãi tù nhân, siết chặt các quyền bày tỏ trên mạng, quyền hội họp, quyền lập hội…, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong bản phúc trình về tình hình nhân quyền các nước trong năm 2018 vừa được công bố. Về tình trạng bắt giữ và giam cầm tùy tiện, nhất là đối với những nhà hoạt động chính trị hay các cá nhân phản đối cưỡng chế đất, vẫn là một vấn đề nghiêm trọng, theo phúc trình. Phúc trình dẫn ra trường hợp của nhà hoạt động Phạm Đoan Trang – người bị bắt giữ và thẩm vấn nhiều lần trong năm qua, trong đó có một lần cô bị đưa đi từ nhà riêng đến Cục điều tra An ninh thuộc Bộ Công an để thẩm vấn hàng giờ về cuốn sách ‘Chính trị Bình dân’ của cô. Ngoài ra, chính quyền còn quản chế hay bắt giam tùy tiện nhiều nhà hoạt động tôn giáo và chính trị tại nơi cư trú của họ hay đưa vào đồn công an địa phương hay đưa đến các trung tâm bảo trợ xã hội, theo phúc trình. Một số nhà vận động nhân quyền cũng bị thường bị bắt sau khi đi nước ngoài về. Những người tham gia vào các cuộc biểu tình chống Nhà nước thường xuyên bị sách nhiễu và tấn công, cũng theo bản báo cáo này. Báo cáo nêu ra trường hợp công an TP.HCM hồi tháng Sáu đã đánh đập và bắt giữ 180 người chống một cuộc biểu tình chống Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng. Những nhà hoạt động bị kết án tù cũng đối mặt với các hình thức ngược đãi như ép cung, đánh đập, tra tấn, thiếu chăm sóc y tế, đưa đi xa nhà và gây khó khăn cho thân nhân đi thăm viếng. Phúc trình dẫn số liệu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền cho biết trong năm 2018 có hơn 100 người bị ngồi tù ở Việt Nam vì các lý do chính trị và tôn giáo. Trong đó, phúc trình nêu lên trường hợp của các thành viên Hội Anh em Dân chủ, bao gồm các ông Nguyễn Trung Trực, Mục sư Nguyễn Trung Tôn, nhà hoạt động tự do tôn giáo Nguyễn Bắc Truyển và nhà hoạt động môi trường Hoàng Đức Bình đều nhận được những bản án nặng nề. Bản phúc trình dẫn lời các nhà hoạt động cho biết các cán bộ của Bộ Công an thường ‘đánh đập các tù nhân chính trị để buộc họ nhận tội hay sử dụng các phương cách khác để ép họ viết biên bản nhận tội, trong đó có việc yêu cầu các bạn tù tấn công họ với lời hứa hẹn về một số ân huệ’. Ngoài ra công an cũng tìm cách moi thông tin từ các tù nhân chính trị về các nhà hoạt động nhân quyền khác. Mặc dù theo luật định, trước khi chính thức bị truy tố, những người bị giam giữ có quyền thông báo cho gia đình, Bộ Công an vẫn giam giữ một số blogger và nhà hoạt động bị tình nghi về phạm tội an ninh quốc gia mà không công bố thông tin. Cho đến tháng 11, vẫn còn hơn một chục blogger bị bắt giam cho đến nay vẫn chưa biết tin tức là bị giam ở đâu, theo Bộ Ngoại giao Mỹ. Điều kiện giam giữ trong các nhà tù ở Việt Nam đa phần là ‘khắc nghiệt’, báo cáo cho biết. Phần ăn không đủ, thức ăn không vệ sinh, quá tải, thiếu nước sạch và vệ sinh kém là một số vấn đề của nhà tù Việt Nam mà phúc trình chỉ ra. Theo phúc trình thì các cán bộ trại giam sẽ nhắm vào các tù nhân chính trị để ngược đãi và thường giam họ chung trong những nhóm nhỏ riêng rẽ với tù thường phạm. Phúc trình dẫn lời các cựu tù nhân cho biết cán bộ trại giam dùng sách đánh họ để không để lại vết đánh có thể nhìn thấy. Trong một số trường hợp, họ còn cổ vũ cho các tù nhân khác quấy rối và tấn công tù nhân chính trị. Trường hợp của bà Trần Thị Nga kể lại rằng bà bị một bạn tù ở trại giam Gia Trung ‘đánh đập tàn nhẫn’ cũng được nêu như một dẫn chứng. Nhà hoạt động Công giáo Lê Đình Lượng, người bị kết án 20 năm tù vì ‘tiến hành các hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân’ bị biệt giam tại Trung tâm Giam giữ tỉnh Nghệ An ở nơi không có ánh sáng mặt trời trong vòng một năm, phúc trình dẫn lời kể của thân nhân ông cho biết. Về khẩu phần ăn thì các cựu tù nhân chính trị cho biết họ được cho ăn không đủ và đồ ăn thì tệ hại với chỉ hai chén nhỏ cơm và rau mỗi ngày mà còn bị lẫn với sỏi và côn trùng. Về chăm só c y tế, nhiều tù nhân chính trị và thân nhân của họ cho biết họ không được chăm sóc đầy đủ trong tù và dẫn đến những hậu quả lâu dài cho sức khỏe của họ. Việt Nam vẫn duy trì cách làm là chuyển tù nhân đi rất xa quê nhà của họ khiến cho thân nhân của họ khó mà thăm viếng và thường xuyên bị chuyển trại mà không thông báo cho gia đình. Điển hình là trường hợp của tù nhân Trương Minh Đức từ TP.HCM bị chuyển đến Trại giam số 6 ở huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Bên cạnh các tù nhân chính trị, bản phúc trình cũng cho biết các học viên tại các trung tâm cai nghiện ma túy cũng bị ngược đãi với dẫn chứng các học viện tại một trung tâm cai nghiện ở Tiền Giang bỏ trốn hàng loạt hồi tháng Tám đã cho biết họ bị buộc làm việc không lương 8 tiếng một ngày và sẽ bị trừng phạt, bao gồm đánh đập, nếu họ cứng đầu. Trên lĩnh vực tư pháp, bản phúc trình cho biết hệ thống tư pháp của Việt Nam ‘trên thực tế nằm dưới sự kiểm soát của Đảng Cộng sản’ và ‘vai trò của Đảng là đặc biệt nổi bật’ trong những vụ án tham những hay thách thức Đảng và Nhà nước. Phúc trình dẫn lời các luật sư cho biết trong nhiều trường hợp ‘dường như thẩm phán đã có phán quyết có tội trước khi xét xử’. Các luật sư đại diện cho các nhà hoạt động chính trị cũng bị sách nhiễu, giới hạn, khai trừ và đạo luật hình sự mới buộc họ phải vi phạm nghĩa vụ với thân chủ của họ trong những trường hợp liên quan đến ‘an ninh quốc gia’. Về quyền tự do biểu đạt, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Việt Nam tiếp tục sử dụng những điều khoản về an ninh quốc gia và chống bôi nhọ để hạn chế quyền này, trong đó có định ra các tội danh nhu ‘phá hoại cơ sở chủ nghĩa xã hội’, ‘gây chia rẽ lương giáo’, ‘tuyên truyền chống Nhà nước’ hay ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và công dân’. Theo đó, chính quyền tiếp tục hạn chế những bài viết và phát ngôn chỉ trích các lãnh đạo, Đảng hay đòi đa nguyên chính trị, đa đảng, đòi nhân quyền, tự do tôn giáo hay chỉ trích chính sách đối với Trung Quốc về lãnh thổ. Dẫn chứng mà phúc trình đưa ra là Luật An ninh mạng với những điều khoản mơ hồ như ‘xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành quả cách mạng, phá hoại đoàn kết dân tộc, gây rối trật tự công cộng’ và vụ bắt giữ blogger Lê Anh Hùng về tội ‘lạm dụng các quyền tự do dân chủ’ để chỉ trích các lãnh đạo trên mạng. Theo phúc trình, dưới Luật An ninh mạng này, chính quyền Việt Nam đã gây sức ép buộc các công ty như Facebook và Google dỡ bỏ những ‘tài khoản giả’ và ‘nội dung độc hại’, trong đó có nội dung chống Nhà nước. Về quyền tự do đi lại, chính quyền Việt Nam đã hạn chế việc đi lại của các cựu tù nhân như bà Bùi Thị Minh Hằng và ông Đinh Nhật Uy trong khi tiếp tục giám sát và hạn chế sự đi lại của các nhà hoạt động và lãnh đạo tôn giáo nổi bật như Nguyễn Đan Quế, Phạm Chí Dũng, Phạm Bá Hải, Nguyễn Hồng Quang, Thích Không Tánh, Lê Công Cầu và Dương Thị Tân. Một số nhà hoạt động còn bị cấm ra nước ngoài như Bùi Minh Quốc, Đinh Hữu Thoại, Đỗ Thị Minh Hạnh, Phạm Đoan Trang, Lê Hồng Quang và Lệ Công Định. Những người này bị tịch thu hộ chiếu với những cáo buộc mơ hồ hay không được cấp hộ chiếu mà không có lời giải thích rõ ràng.    

Báo cộng sản có đăng một số bài về Gạc Ma nhưng không hề đào sâu, tường tận sự việc mà chỉ nói chung chung về hoạt động tưởng niệm với hi sinh anh dũng gì đó. Sự thật là thế nào? Ai đã từng xem clip lính Việt Nam xếp hàng để súng máy Trung Quốc bắn rụng như chuối thì sẽ đặt ra câu hỏi rằng: Tại sao lại đứng như trời trồng để giặc bắn như vậy?   Ai, ai đã ra lệnh cho lính Gạc Ma không được kháng cự, đứng xếp hàng vẫy cờ? Tất cả nghi vấn đều đổ dồn về Lê Đức Anh tức Anh chột, hiện nay vẫn đang còn sống. Tại sao Lê Đức Anh lại làm như vậy? Xin trích một đoạn tài liệu của RFA:   "Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, một nhà ngoại giao kỳ cựu, am hiểu sâu sắc vấn đề Trung Quốc đánh giá quyết định không nổ súng của Bộ trưởng Quốc phòng Lê Đức Anh:   - Tôi cho rằng lúc bấy giờ ông Lê Đức Anh được đưa lên làm Bộ trưởng Quốc phòng mà làm cái việc như thế là một việc phản quốc. Ra lệnh không được bắn lại để cho Trung Quốc nó giết chiến sĩ của mình như là bia sống thì tôi cho đó là một hành động phản động, phản quốc.   Ông Lê Đức Anh là cai đồn điền cao su của một người tình báo của Pháp chứ ông ta không phải tham gia cách mạng lâu dài gì đâu. Chẳng qua ông ấy khai man lý lịch rồi thì được lòng ông Lê Đức Thọ, ông Lê Đức Thọ cứ đưa ông ấy lên vù vù trở thành Bộ trưởng Quốc phòng, sau này thành chủ tịch nước. Cái điều đó những người biết chuyện như tôi lấy làm đau lòng lắm và cho là một nỗi nhục của đất nước".   "- Ngài Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hồi bấy giờ là ngài Lê Đức Anh đã ra cái lệnh như vậy mà anh Lê Mã Lương đã tường thuật trong hội thảo tưởng niệm Gạc Ma của chính Trung tâm Minh Triết tổ chức ở Khách sạn Công đoàn năm ngoái, thì bây giờ ta phải công khai cái này.   Một Bộ trưởng Quốc Phòng thấy giặc nó xâm lấn bờ cõi của mình mà ra lệnh không được chống lại, đứng im như thế cuốn cờ lên người mình để cho nó nã súng nó bắn! (Nguyễn Khắc Mai).   - Cho đến hôm nay 64 người anh hùng liệt sĩ ở Gạc Ma đấy nhiều người xác vẫn còn nằm dưới biển và cái ông Nông Đức Mạnh nguyên Tổng bí thư lại trả lời rằng thôi cứ để yên như thế! Đáng lẽ anh phải can thiệp với Chữ thập đỏ quốc tế để tìm cách vớt và đưa thân xác của các liệt sĩ ấy về quê mẹ thì anh lại để im, bởi vì anh sợ Tàu mà. Động chạm đến Tàu thì anh run lên vì anh bị cầm tù rồi.   Tại sao cứ im lặng? chỉ cho mấy cái anh cấp người phát ngôn Bộ Ngoại giao nói tới nói lui một điệp khúc nhàm chán vô cùng và bọn Trung Quốc nó không thèm đếm xỉa gì tới, nó coi đấy là cái chuyện tào lao thì đấy là cái đau, đấy là cái nhục về Gạc Ma. (Nguyễn Khắc Mai).   Lê Đức Anh lẽ ra phải bị lôi ra điều tra, xử lý vì tội phản quốc từ lâu rồi chứ không thể để hắn leo lên cái ghế Chủ tịch nước rồi về vườn ngồi như vô can như thế. Tại sao lại vậy? Tại vì đảng cộng sản sợ mất mặt hay phe cánh của Lê Đức Anh quá lớn đến nỗi không ai dám động vào? Hãy trả lại sự thật cho lịch sử, hãy giải nỗi oan ức cho những con người đã chết ở Gạc Ma năm ấy./.  

Đã 31 năm trôi qua kể từ ngày xẩy ra trận Gạc Ma ngày 14 tháng 3 năm 1988. Câu chuyện về sự hy sinh tức tưởi của 64 binh sĩ công binh tại Gạc Ma ngày ấy vẫn nằm im trong những trang sử của Quân đội nhân dân Việt Nam. Từ đó đến nay chưa hề có một sự xác nhận chính thức nào của giới lãnh đạo đảng Cộng Sản Việt Nam về sự kiện này, ngoại trừ một lần ông cựu Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh bảo rằng, cứ để xác của 64 người lính ấy nằm yên dưới đáy biển Gạc Ma một cách rất vô tâm.   Các tài liệu về trận Gạc Ma của Việt Nam rất ít ỏi và đơn điệu. Có lẽ bài viết vào năm 2008 của tác giả Phạm Trung Trực (1) về trận đánh này là đầy đủ nhất về cả bối cảnh lẫn diễn tiến. Phạm Trung Trực là bút danh của một sĩ quan hải quân Việt Nam can hệ trực tiếp trong suốt chiến dịch CQ 88, một chiến dịch của quân đội nhân dân Việt Nam đưa bộ đội công binh mang vật liệu xây dựng tới nhóm đảo Cô Lin, Len Đao và Gạc Ma để xây dựng các cơ sở tại đây, nhằm khẳng định sự có mặt của Việt Nam trên nhóm đảo quan trọng này.   Điểm nổi bật được bài viết này ghi lại là thái độ lửng lơ và buông xuôi của giới lãnh đạo Việt Nam trong quyết định giữ hay bỏ những phần lãnh thổ, lãnh hải đó của Việt Nam. Tác giả Phạm Trung Trực kể lại rằng, khi tình hình đã trở nên hết sức căng thẳng. Bộ tư lệnh hải quân liên tục báo cáo lên trên xin ý kiến chỉ đạo, và cần được giải đáp ngay là:   – Trung Quốc là bạn hay thù? – Chúng đánh ta, ta có đánh trả không?   Cấp trên vẫn im lặng hoặc trả lời KHÔNG rõ ràng. Một trong ba tàu tham dự trận Gạc Ma, HQ 505.   Không những thế, tuy biết trước ý đồ Trung Quốc sẽ xâm chiếm vùng đảo này qua việc họ đưa một lực lượng hải quân hùng hậu đến vùng trận chiến, nhưng Việt Nam chỉ đưa ra đó 3 tàu vận tải vũ khí yếu kém, bộ đội công binh Việt Nam lại không được trang bị vũ khí thích hợp để chiến đấu. Quan trọng hơn là họ được lệnh không được bắn trả lính Trung Quốc. Chỉ một vài bộ đội trên tàu mang vũ khí cá nhân, còn nhóm bộ đội tiến vào cắm cờ trên đảo Gạc Ma đã tay không đối diện với giặc.   Trả lời phỏng vấn của đài RFA (2), anh Nguyễn Văn Thống, một người sống sót trong khi tiến vào Gạc Ma xác nhận với Đài Á Châu Tự Do về lệnh bộ đội Việt Nam không được nổ súng. Anh Thống nói: “Bên mình lúc ra đi là quán triệt không được nổ súng, bất kỳ giá nào cũng không được nổ súng.”   Lời thuật vừa nêu của anh Nguyễn Văn Thống cũng trùng hợp với tiết lộ của tướng Lê Mã Lương trong cuộc tọa đàm kỷ niệm cuộc chiến Gạc Ma do Trung tâm Minh Triết tổ chức vào năm 2014. Tướng Lê Mã Lương là Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, từng giữ chức Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam. Tướng Lê Mã Lương cho biết:   “Nó có một câu chuyện như thế này: Có đồng chí lãnh đạo cấp cao ra lệnh bộ đội ta không được nổ súng nếu như đánh chiếm cái đảo Gạc Ma hay bất kỳ đảo nào ở Trường Sa. Không được nổ súng! Và sau này nó có một câu chuyện và nó đã được ghi vào tài liệu mà ta đã rõ rồi là khi trong một cuộc họp của Bộ Chính trị, đồng chí Nguyễn Cơ Thạch đập bàn và nói là ai ra lệnh cho bộ đội không được nổ súng?”   Có nhiều lời truyền miệng khác xác định chi tiết được tướng Lê Mã Lương tiết lộ ở trên. Người được cho là đã ra lệnh không được chống trả hồi đó đó là Đại tướng Lê Đức Anh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Với nguyên tắc sinh hoạt “dân chủ tập trung” của đảng CSVN, người ta có thể cho rằng, hoặc đó là quyết định chung của Bộ Chính trị đảng CSVN, hoặc nếu không phải là quyết định chung thì cũng không một ai trong Bộ Chính trị phản đối lệnh đó.   Có lẽ vì sự kiện đáng xấu hổ đó, trận chiến Gạc Ma có vẻ như đã bị lãnh đạo đảng CSVN cố tình không cho đề cập đến trong sử sách. Bộ Sử Biên Niên của Viện Sử học Việt Nam đã không có một giòng chữ nào cho trận chiến này.   Bên cạnh đó, có thể cũng vì lý do đó mà các buổi tưởng niệm 64 chiến sĩ vị quốc vong thân trong trận Gạc Ma của dân chúng trong mấy năm gần đây đã luôn bị cấm cản, hoặc bị các lực lượng an ninh giả côn đồ quấy phá. Mới ngày 9 và 10 Tháng 3 vừa qua, một số người trong Câu Lac Bộ Lê Hiếu Đằng đã bị công an bắt khi họ chuẩn bị tổ chức buổi tưởng niệm ở Vũng Tàu. Một nhóm dân chúng khác đã phải tổ chức tưởng niệm một cách lén lút.   Nếu các tài liệu về trận chiến Gạc Ma của Việt Nam ít ỏi thì các tài liệu tương tự bằng ngoại ngữ về loại này cũng chẳng nhiều nhặn gì. Dưới đây là tóm lược một vài điều đáng chú ý trong các tài liệu liên quan đến trận Gạc Ma bằng Anh ngữ.   Tìm kiếm trên Google tài liệu bằng tiếng Anh người ta thấy khá nhiều bài báo của các cơ quan truyền thông Việt Nam viết về trận Gạc Ma, cùng một số lượng nhiều không kém những bài báo ngoại quốc tường thuật về sự cấm đoán tưởng niệm và bắt bớ dân chúng tổ chức tưởng niệm các chiến sĩ Gạc Ma của lực luợng an ninh Việt Nam.   Bên cạnh đó cũng có một vài tài liệu khác đề cập sơ sài về trận Gạc Ma.   Một bài thuyết trình của Trường Đại học Oslo, Na Uy viết cho buổi hội thảo về an ninh của vùng Đông Á vào Tháng 7 năm 2015 cho rằng, trận Gạc Ma là một biến cố trong diễn trình tranh chấp các hòn đảo nhỏ ở vùng Biển Đông (3).   Tài liệu giải mật của Trung ương Tình báo Hoa Kỳ (CIA) viết khá nhiều về bối cảnh chính trị trong vùng Đông Nam Á trong khoảng 2 năm 1987 và 1988. Cơ quan tình báo này đưa ra nhận định rằng, Trung Quốc cướp Hoàng Sa và một vài đảo của Trường Sa vào lúc các chính phủ của Việt Nam (Việt Nam Cộng Hoà và Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam) là đồng minh của một trong hai siêu cường của thế kỷ 20. Cả hai siêu cường đó, vào mỗi thời điểm tương ứng, đều bắt tay với Trung Quốc để nước này “làm thịt” Việt Nam. (4)   Cuối cùng, một bài viết trên trang mạng Nghiên cứu Chiến luợc của Ấn Độ (được đăng lại trên trang mạng National Interest và War is Boring), đề cập sơ sài về trận Gạc Ma, nhưng lại nhấn mạnh đến trận Hải chiến Hoàng Sa năm 1974. Bài viết có tựa đề “One of the Last Things South Vietnam Did Was Fight China” (Một trong những điều cuối cùng Việt Nam Cộng Hoà làm là chiến đấu chống Trung Cộng). Một tựa đề như hàm ý về truyền thống chống đế quốc phương Bắc của người Việt Nam.(5)   Lê Vĩnh   Ghi chú:   (1) Một Trang Sử Anh Hùng – Một Thời Kỳ Nhục Nhã, Phạm Trung Trực, https://radiochantroimoi.wordpress.com/2009/03/15/ky-s%E1%BB%B1-h%E1%BA%A3i-chi%E1%BA%BFn-tr%C6%B0%E1%BB%9Dng-sa/   (2) Ai ra lệnh không được nổ súng trong trận Gạc Ma?, RFA, http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/who-ord-no-fir-in-garma-03122015052720.html++   (3) East Asia’s Last Interstate Battle, Stein Tønnesson, https://blogs.prio.org/2015/07/14-march-1988-east-asias-last-interstate-battle/   (4) China’s ambition and the lessons from Gac Ma, http://asiamaritime.net/chinas-ambition-and-the-lessons-from-gac-ma/   (5) One of the Last Things South Vietnam Did Was Fight China, Indian Strategic Studies, http://strategicstudyindia.blogspot.ca/2014/05/one-of-last-things-south-vietnamdid.html?m=1  

Nguyệt Quỳnh – Web Việt Tân Cuộc xuống đường ở Venezuela như những cánh én báo mùa xuân đã làm khơi dậy một cách mãnh liệt cái khát vọng tự do trong lòng người dân Việt Nam – một đất nước cách xa nó đến hàng chục ngàn cây số. Ở đây, như Venezuela, đa số dân nghèo cũng tuyệt vọng cùng cực; giới trí thức thì nhìn thấy tương lai đang dẫn dắt mình và các thế hệ mai sau đi dần vào con đường nô lệ. Trong nôn nao, nhiều người đã thầm hỏi khi nào thì chúng ta có được Số Đông đồng lòng như Venezuela. Câu hỏi làm tôi liên tưởng đến những người dân Venezuela đã ngã xuống trong những cuộc biểu tình. Ở bất cứ đất nước nào cũng vậy, hạt giống tự do phải được gieo trồng, tưới tẩm bằng chính công sức và mồ hôi của người dân nước ấy. Lẽ ra câu hỏi phải nên là: “người Việt Nam đã làm gì cho những khao khát của chính mình?” Từ câu hỏi này, ít ra tôi tìm được câu trả lời. Tôi nhìn thấy những cánh én đơn độc đã bay về từ rất lâu, bạn có nhìn thấy như tôi không? Qua giông bão, những cánh én ấy xác xơ, những cánh én đang nhỏ máu từng ngày, nhưng tôi nhìn thấy cả mùa xuân trên những đôi cánh ấy. Xin cám ơn Trần Huỳnh Duy Thức, Hồ Đức Hòa, Nguyễn Đặng Minh Mẫn, Trần Thị Nga, Lê Đình Lượng, Phan Kim Khánh, Trần Hoàng Phúc,… Con đường dẫn đến tự do còn nhiều gian nan nhưng tôi cảm nhận được niềm tin và tình yêu của họ. Tôi chạnh nhớ đến những cánh én dập dìu trên những phím đàn giá lạnh của Văn Cao năm nào. Đầu xuân năm 1976, nhạc sĩ Văn Cao sáng tác ca khúc “Mùa Xuân Đầu Tiên” sau nhiều năm dài vắng bóng. Bài hát với ca từ đầy ắp yêu thương “từ đây người biết thương người, từ đây người biết yêu người”. Bài hát làm gai mắt lãnh đạo và bị cấm hát ở Việt Nam. Bốn mươi năm đã trôi qua, thế giới đã đổi thay từ mùa thu năm 1989, nhưng lãnh đạo CS không thay đổi; vẫn khinh thị dân, vẫn tự mãn cho mình cái quyền được chỉ đạo ngay cả những tình cảm rất thiêng liêng và riêng tư của con người. Ngày tưởng niệm chiến tranh biên giới, tưởng niệm 45 năm Hoàng Sa chỉ có báo chí, dàn đồng ca của ban tuyên giáo là được quyền ca hát. Cửa ngõ các nhà hoạt động vẫn được canh gác cẩn thận để bảo đảm không có một cuộc tụ tập hay một nén nhang nào được thắp lên cho những người lính đã ngã xuống! Đất nước độc lập mà như một quốc gia bị chiếm đóng, mọi nỗ lực bảo vệ tổ quốc đều dẫn đến những đàn áp khốc liệt. Tư duy trí thức, cán bộ thì lệ thuộc, đến nỗi một giáo sư sử học “danh tiếng”, ông Phạm Hồng Tung, người chủ biên chương trình lịch sử tại đại học Hà Nội đã dám đề nghị rằng nên chờ hội ý với Trung Quốc để viết về cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc (sic). Lãnh đạo như thế, cán bộ như thế, bất chấp nguyện vọng của người dân; thế nên, dù cho những trấn áp hung bạo đang trên đà gia tăng, người ta vẫn nhìn thấy cả một sự đổi thay từ hành động cho đến nếp nghĩ của đa số người dân Việt Nam. Đây là một thực tế mà lãnh đạo CS khó chấp nhận. Thật vậy, cho dù chế độ công an trị có khắc nghiệt đến đâu thì cái thời mà người ta giao trọn phần hồn của mình trong bàn tay sinh sát của lãnh đạo cũng đã qua. Hình ảnh đơn độc của những cánh én là biểu tượng mạnh mẽ nhất cho niềm khao khát tự do và đổi thay. *** Viktor Frankl, một chuyên gia tâm lý người Áo, kẻ đã sống sót qua các trại tập trung Đức quốc xã bảo rằng: “mọi thứ đều có thể bị lấy mất khỏi con người… nhưng cái cuối cùng của tự do con người chính là sự lựa chọn thái độ trong bất kỳ hoàn cảnh nào.” Dẫn lời của Frankl, tôi muốn nhắc đến chị Võ Như Huỳnh, một bạn trẻ vừa mãn hạn 8 tháng tù. Sự chân thành, vững vàng của Huỳnh chắc chắn đã khiến gia đình và người chung quanh chị thêm mạnh mẽ. Tôi tin rằng niềm tin có sức mạnh lan tỏa. Một khi con người có niềm tin và chấp nhận trả giá cho một điều gì đó, thì dù chỉ một mình, một người vẫn làm được rất nhiều… Chị Huỳnh là cư dân ở Đồng Nai, đi biểu tình ngày 10/6/2018 để chống Luật Đặc Khu, chị cùng 20 bạn trẻ khác bị khởi tố và tống giam. Trong tù, chị Huỳnh nhìn thấy nhiều bạn trẻ khác bị nhục hình, và dù nói rằng rất khổ, nhưng Huỳnh cho biết chị không hề thay đổi quan niệm “tuy việc làm không lớn lao nhưng tôi rất tự hào và cảm thấy hạnh phúc.” “Tự hào”, “hạnh phúc” là hai điều hiếm quý trong xã hội Việt Nam, mà chúng ta chỉ tìm thấy ở những tâm hồn tự do. Một con người tự do khác, nhà văn Nhã Thuyên – người đã chọn một chủ đề “nhạy cảm” đưa vào luận văn thạc sĩ của mình cho dù biết có thể sẽ gặp rắc rối, hoặc tệ hơn có thể mất bằng. Năm 2010, Nhã Thuyên đệ trình luận văn thạc sĩ về một tập thể thơ của nhóm “Mở Miệng” do hai nhà văn Lý Đợi và Bùi Chát chủ trương. Một số tác phẩm trước đó của “Mở Miệng” đã bị coi là công khai chống chế độ, vì thế Bộ Công an đã vào cuộc. Luận án của nhà văn Nhã Thuyên bị quy kết là “phản động”, “phản văn hóa”, thậm chí bị gọi là “rác rưởi”. Nhã Thuyên bị rút bằng vào tháng Ba năm 2014. Tuy nhiên, thái độ của chị đã kêu gọi được sự hỗ trợ của hơn 100 nhân vật trong giới học thuật. Và cuối cùng, với sự lên tiếng của họ, nhà văn Nhã Thuyên đã lại được cấp bằng thạc sĩ hai tháng sau đó. Chỉ với thái độ riêng lẻ của hai người phụ nữ trên, tôi có cảm tưởng như những gì Viktor Frankl đã thực chứng qua các trại tập trung sẽ được người dân Việt Nam viết tiếp bằng những trải nghiệm của chính mình “trong bất cứ hoàn cảnh nào lựa chọn Tự Do là điều kiện tất yếu của Hạnh Phúc”. Dù chưa là đám đông, nhưng cá nhân mỗi người đã tạo nên những thay đổi tích cực cho xã hội. Và họ thực sự đã là mùa xuân rồi, mùa xuân cho chính họ và mùa xuân cho cuộc đời. *** Tôi lại nghĩ đến hình ảnh đơn độc của Văn Cao. Một mình ông, giữa một Hà Nội ồn ào tiếng loa phóng thanh và cờ hoa. Khi cả nước cùng rộn ràng yêu tổ quốc là “yêu XHCN” thì Văn Cao vẫn yêu theo cái cách riêng của mình. Là một họa sĩ, nhạc sĩ, thi sĩ, nhưng ít ai biết ông còn là một võ sĩ, người đã từng đặc trách huấn luyện đội đặc nhiệm chuyên ám sát của Việt Minh. Tuy ca khúc của người cựu chiến binh cô độc này bị cấm hát ở quê nhà, nhưng nó lại được cất lên đầu tiên ở nước Nga lạnh giá. Trái tim có lý lẽ của nó, làm sao giải thích được vì sao sau hơn 40 năm, khi người trong nước tìm mọi cách để lìa bỏ quê hương thì người Việt tha hương vẫn thiết tha từng tấc đất, tấc biển đã cách xa hàng nửa vòng trái đất; vẫn xót xa với từng bất công, đau thương ở quê nhà. Làm sao giải thích được vì sao người cựu chiến binh hải quân Châu Văn Khảm, ở tuổi đời 70 lại trở về, dù phải đối mặt với tù tội. Cũng khó mà giải thích về chị Huỳnh hay nhà văn Nhã Thuyên, chỉ biết rằng khi một người dám sống với niềm tin và chọn lựa của mình, họ làm cuộc sống chung quanh thay đổi. Tôi tin vào lịch sử nước mình. Tôi tin rằng có một ngày Việt Nam sẽ là một Venezuela. Khi ấy, không chỉ những con đường ở Hà Nội, Sài gòn, Đà Nẵng… tràn ngập bước chân người xuống đường, mà sẽ ở khắp mọi nơi trên thế giới. Từ khắp những nẻo đường ở Hoa Kỳ, từ Úc Châu, Âu Châu,… nơi có người Việt Nam hiện diện. Nguyệt Quỳnh Đấu tranh bất bạo động nhìn từ chuyển biến Venezuela Venezuela và ‘tâm trạng Việt Nam’  

Việt Tân Sáng nay 11/03/2019, hơn chục nhà hoạt động xã hội, bạn bè của ông Châu Văn Khảm là Trương Dũng, Lương Dân Lý, Nguyễn Thị Kim Liên, Nguyễn Kim Thanh, Nguyễn Văn Duyệt, Nguyễn Xoan... đã cùng nhau đi đến Trại giam B34 tại Sài Gòn - nơi ông Khảm đang bị giam giữ để thăm gặp. Dẫu biết sẽ phải đối mặt với sự trấn áp của an ninh cộng sản, nhưng bạn bè của ông Khảm vẫn quyết tâm đến Trại giam B34 thăm, như một cách thể hiện sự ủng hộ đối với những đóng góp của ông. Ông Châu Văn Khảm là một khuôn mặt quen thuộc và tích cực trong các hoạt động yểm trợ phong trào đấu tranh dân chủ quốc nội ở cộng đồng người Việt tại Sydney. Ông Khảm cũng là đảng viên Việt Tân cơ sở Úc Châu, ông bị bắt cùng với thành viên của Hội Anh Em Dân Chủ là ông Nguyễn Văn Viễn, tại Sài Gòn vào ngày 13/01/2019 vừa qua. Mặc dù biết rằng việc đi về Việt Nam sẽ có nhiều rủi ro và bị chế độ cộng sản Việt Nam ngăn chặn, nhưng ông Khảm vẫn không ngần ngại trở về để thu thập dữ kiện và lượng định thực trạng nhân quyền tại quê nhà. Cả ông Châu Văn Khảm và Nguyễn Văn Viễn đều bị từ chối luật sư và người thân thăm gặp cho đến khi cuộc điều tra kết thúc. Tù nhân chính trị tại Việt Nam hiện nay bị đối xử rất tàn tệ. Ngoài chuyện họ bị tra tấn về thể xác, nhà cầm quyền Việt Nam còn cố tình cô lập, cắt những tù nhân đó ra khỏi gia đình, bạn bè như một thủ đoạn tấn công tinh thần. Việc tra tấn, hành hạ và cô lập những tù nhân chính trị nói chung và ông Châu Văn Khảm, Nguyễn Văn Viễn nói riêng là những việc làm độc ác, cần phải có nhiều hơn nữa sự lên tiếng phản đối của dư luận. Vì vậy, chúng tôi mong nhận được sự đồng hành, ủng hộ của quý độc giả trong hành trình vận động đòi tự do cho hai nhà hoạt động này! #ChâuVănKhảm

NguyenHoang’s blog – RFA Chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam vừa qua của Kim Jong-un (Kim Chính Ân) đã không có nổi một cái “tuyên bố chung” nào. Mặc dù theo thông lệ, nhất là đối với nền ngoại giao “định hướng xã hội chủ nghĩa”, thì những dịp như này thường không thể thiếu cái gọi là văn kiện “phô diễn” kết quả. Hay liệu đấy là do chính Bắc Kinh muốn thế? CHIẾN THÀNH Sau cuộc mặc cả chưa thành với Trump, Kim đã nán lại Hà Nội để tiến hành chuyến thăm cấp nhà nước đến Việt Nam từ 1 đến 2/3 (hình như đã rút bớt một ngày so với kế hoạch). Đây thực sự là chuyện hiếm hoi, bởi giữa hai quốc gia “cộng sản nòi”  mà theo mô tả của nhà thơ “cung đình” Tố Hữu thì vốn là “anh em … cùng mẹ sinh ra”, nhưng phải mất 60 năm mới lại có dịp hội ngộ. Đó là chưa kể, như nhiều nhà bình luận ví von thì Triều Tiên ngày nay được xem như “cái mỏ”, còn Việt Nam là “đôi chân” của “chú Khách”. “Cái mỏ” là để ông chủ sai bảo khi cần gây khó khăn cho tiến trình phi hạt nhân hoá (UNNUKE) với Mỹ, thì phải “mổ” ngay. Về mặt địa chiến lược, hẳn chú Khách phải tính toán như thế, song trên thực tế Kim lại không phải là loại người dễ bề để cho kẻ khác sai khiến. Trong khi đó, để thực thi sáng kiến “vành đai con đường” (BRI) nhằm phá thế thượng phong toàn cầu của Mỹ thì ông chủ lại rất cần đến “đôi chân” lưỡng dụng, vừa kêu đứa con hoang đàng trở về với đất mẹ (lời Dương Khiết Trì khi trở về nước sau chuyến kinh lý Việt Nam năm 2014), vừa tìm cách mở “đường máu” đưa hàng trăm triệu nông dân tràn xuống ĐNÁ (Mao tiết lộ với Lê Duẩn thuở nào). Sứ mệnh của hai anh em “cùng mẹ khác cha” (cùng là cộng sản nhưng gen Đại Hàn và Đại Việt lại chẳng mấy giống nhau) ngàn xưa đã vậy, từ thuở “An Nam đô hộ phủ” và “An Đông đô hộ phủ”. Nhưng dù là “An Nam” hay “An Đông” thì cũng đều phải cung phụng thiên triều trong sứ mạng trấn giữ sự yên bình tại “miền biên viễn”. 40 năm trước, khi xua quân xâm lược Việt Nam, Đặng cũng từng nói mục đích duy nhất chỉ có vậy (!) Thế mà lần này,  cả “hai anh em” lại không ra nổi cái “Tuyên bố chung” hay chí ít là “Thông cáo chung” trong chuyến thăm cấp nhà nước nói trên. Bởi theo thông lệ thế giới, nhất là đối với nền ngoại giao “định hướng xã hội chủ nghĩa” và “quốc tế vô sản” thì những dịp như thế này thường không thể thiếu những văn kiện “phô diễn” kết quả. Hay liệu đấy là do chính ông chủ muốn thế? Chắc vậy! Nếu ra “Tuyên bố chung” thì rách việc lắm. Này nhé, khi ấy “hai anh em” sẽ phải cam kết ủng hộ nhau, hoặc tuyên bố cùng chia sẻ những vấn đề của nhau trước khi đề cập đến  các điểm nóng của khu vực hay thế giới. Hà Nội ủng hộ Kim “unnuke” thì OK vì đã được bật đèn xanh từ trước, mà nếu chưa có cái “thánh chỉ” ấy thì chắc Kim cũng chẳng dám sang Hà Nội để gặp Trump. Tuy nhiên, làm sao mà Kim Jong-un lại có thể ủng hộ ông Trọng trong vấn đề Hoàng Sa, Trường Sa được? Ngay đến cả ông nội ông là Kim Nhật Thành có sống lại chắc cũng chẳng dám. Nhất là khi ông này đã từng công khai ủng hộ Trung Quốc chống lưng cho Khơ-me đỏ để làm “Việt Nam chảy máu” và “dạy cho Việt Nam một bài học”. Chưa hết, ông này còn dành hẳn cho Sihanouk một cuộc sống vương giả trong căn biệt thự “xa xỉ” tại Bình Nhưỡng để tiện bề “thông lưng” với Bắc Kinh. Ấy vậy mà tối 1/3, Cả Trọng đã cho tổ chức một chương trình văn nghệ đặc biệt trong khuôn khổ quốc yến chào mừng Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ nước CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un với tựa đề “Ánh dương Mùa Xuân”, do Nhà hát Ca múa kịch Việt Nam thực hiện. Ở đó, các “nghệ sĩ nhân dân” đã biểu diễn các ca khúc  “Đam Mê”, “Trung Thành” – vốn được sáng tác để tôn vinh Kim Chính Nhật và Kim Nhật Thành. Theo tin TTXVN, Chủ tịch Kim đã đặt vòng hoa tri ân tại Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ. Thật ra, có lẽ không cần thiết phải phô trương quá lố đến như vậy. Bởi nếu có thế giới tâm linh, thì ngay chính trong cái đêm diễn đặc biệt ấy, hàng vạn liệt sỹ từ chiến trường Vị Xuyên và biên giới Tây Nam đã phải đội mồ về để chứng kiến những bài hát “ngợi ca” cả gia tộc họ Kim. Bản thông cáo báo chí vắn tắt về chuyến thăm rình rang của Kim, dưới dạng sáo ngữ. Tại đó, Nguyễn Phú Trọng Trọng đã bày tỏ niềm tin, dưới sự lãnh đạo của Đảng Lao động Triều Tiên, đứng đầu là Chủ tịch Kim, nhân dân Triều Tiên sẽ tiếp tục đạt được nhiều thành tựu to lớn hơn nữa trong sự nghiệp xây dựng CNXH. Cùng thời điểm đó, chính phái bộ Triều Tiên ở LHQ phải lên tiếng kêu gọi thế giới cứu đói cho hơn 10 triệu người (chiếm 40% dân số nước này). Nhưng thông cáo báo chí đã không đề cập gì đến niềm tin của ông Kim đối với sự nghiệp Đổi mới của ĐCS Việt Nam lẫn công cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền của đất nước. Cả điều Washington mong đợi, Bình Nhưỡng sẽ biến “phép lạ Việt Nam” thành “phép lạ Triều Tiên” cũng không hề có bất cứ một “bóng chữ” nào trong thông cáo. Nói chuyến thăm là rình rang, bởi khi sang mất tới 66 giờ, còn khi về thì nghe nói nhanh hơn, chỉ tốn khoảng 60 giờ di chuyển bằng xe lửa. Nhưng oái ăm là bên Bình Nhưỡng, người dân phải dậy sớm trước 3h sáng để rước đón chủ tịch trở về sân ga. Trong khi các cháu thiếu nhi Việt Nam, dưới tiết trời lạnh giá ở Đồng Đăng, cũng phải hàng lối chỉnh tề trước 6h sáng để đón đoàn tàu của Kim chủ tịch. Blogger J.B Nguyễn Hữu Vinh đã có lý khi buông lời nhận xét: “Cả nước chộn rộn, quan chức chạy ngược chạy xuôi, học sinh phải nghỉ học, chợ búa đóng cửa, xe cộ bị cấm lưu thông, cờ quạt búa xua, công an như muỗi … Nửa phía Bắc tê liệt một phần, đổ tiền dân như nước lã, đốt giấy vụn. Tất cả chỉ để chào đón một kẻ bị mang danh “côn đồ quốc tế”. Điều này thật sự là phản “đắc nhân tâm”. Thế nhưng, ông Trọng và bộ sậu có thể đã “bắn” đến Washington một thông điệp đầy nguy hiểm, rằng Việt Nam và Triều Tiên là những đồng minh chí cốt. Việt Nam có tiếng nói đối với Triều Tiên (nghe thật huyễn hoặc). Quý vị hãy cẩn thận, đừng để “An Nam” và “An Đông” chúng tôi giương cao ngọn cờ XHCN ngay trong khu vực Indo-Pacific chiến lược của các ông! (Kim chúc Trọng trước khi rời Hà Nội). Việt Nam rình rang đón Kim để làm gì? Từ cuộc đón tiếp “rình rang” ấy đến cái vị thế “lộng giả thành chân” (when lies become truth), liệu Việt Nam và Triều Tiên sẽ tiến bước trên con đường trở thành những đối tác cùng chung lợi ích, hay sẽ “xuống hố cả nút” (x.h.c.n) trong công cuộc “chống Mỹ cứu Tàu” cho Tập Cận Bình?  

Người dân đếm xe tại BOT Ninh Lộc - Ảnh: Zing   Lam Thanh “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” không chỉ là khẩu hiệu dân vận hoặc phương châm thực hiện chủ trương, đường lối mà phải trở thành một định chế và quyền làm chủ của nhân dân trong quản lý nhà nước xã hội chủ nghĩa (trích Tạp chí Cộng sản). Vậy việc người dân đếm xe ở BOT Ninh Lộc có đúng tinh thần đó không? Hãy lắng nghe ý kiến của các luật sư.   Liên quan đến việc người dân lập nhóm đếm phương tiện tại BOT Ninh Lộc thời gian qua, luật sư Nguyễn Tiến Lập cho rằng người dân phải trực tiếp vào cuộc bởi họ e ngại các khoản tiền do chính mình bỏ ra để nộp phí đường sẽ có thể bị chiếm đoạt một cách bất minh.   Luật sư Lập cho rằng cần phải đánh giá sòng phẳng và dám nhìn vào sự thật. Người dân tự bỏ công, bỏ sức để phục vụ hay làm thay các công việc của các cơ quan nhà nước thì tại sao lại ác cảm đối với họ? Hơn nữa, họ đang thực hiện các quyền cơ bản về giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước và tham gia quản lý xã hội đã được Hiến pháp quy định thì tại sao lại ngăn cản?   Ông Nguyễn Tiến Lập cho rằng hiện tượng này phản ánh một trạng thái mới và một cấp độ cao trong nhận thức chính trị của người dân, rằng họ coi mình là người chủ thật sự của đất nước và của chính cuộc sống của họ. Đó không phải là điều tốt đẹp mà cả dân tộc chúng ta hằng mong ước và phấn đấu vươn tới hay sao?   Ông Lập cho rằng giám sát độc lập bao giờ cũng khách quan, vô tư vì nó phi vụ lợi. Đối với những vấn đề quan trọng và phức tạp như việc thu phí đường BOT vừa qua, không thể có việc giám sát theo cách tự phát của cá nhân mà phải là hành động có tổ chức của người dân.   “Tôi thấy nhiều người rất ngại hay thậm chí sợ việc người dân tự liên kết với nhau và tự tổ chức làm một việc gì đó mà không thông qua chính quyền. Họ cho rằng cái gì chính quyền không kiểm soát trực tiếp thì sẽ là tiêu cực và gây tổn hại cho trật tự công cộng. Đó chính là sự nhầm lẫn bởi cần hiểu rằng một xã hội văn minh và phát triển ở trình độ cao là ở đó có sự tự quản rộng lớn của người dân, cái được gọi là phát triển xã hội và phát triển cộng đồng”, ông Lập nói.   Trong khi đó, về khía cạnh này ở Việt Nam, ông Lập cho rằng vẫn còn rất yếu và kém hơn nhiều nước. Người dân thụ động và lệ thuộc quá nhiều vào chính quyền, làm cho chính quyền nhiều nơi thật sự quá tải và mệt mỏi.   Đối với các dự án PPP, ông Lập cho biết rất nhiều nước đã thành lập các Trung tâm thông tin về lĩnh vực này, giao cho một cơ quan nhà nước quản lý, để cung cấp mọi thông tin chi tiết cho người dân và tiếp nhận các tư vấn từ chuyên gia cho mục đích quản trị minh bạch và hiệu quả các dự án này.   “Lưu ý rằng các tổ chức xã hội đó là nơi thu hút rất nhiều chuyên gia giỏi, đặc biệt những người đã nghỉ hưu, đến tình nguyện làm việc. Đơn giản bởi ở đó họ tìm thấy tự do cá nhân và hạnh phúc của sự sáng tạo và cống hiến”, ông Lập chia sẻ.   Còn theo LS.Trần Minh Hùng - Đoàn Luật sư TP.HCM, hiện nay, các quy định của pháp luật liên quan đến dự án đầu tư BOT không quy định cụ thể người dân có quyền giám sát BOT hay không. Tuy nhiên, công dân có quyền được làm những gì pháp luật không cấm là điều đã được khẳng định rõ trong Hiến pháp.   Cùng với đó, theo quy định tại Điều 28: “1. Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở,địa phương và cả nước. 2. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến nghị của công dân”.   Như vậy, luật sư.Hùng cho rằng việc người dân giám sát BOT không những không hề vi phạm pháp luật mà họ còn đang thực hiện quyền của một công dân. Đồng thời xét về việc giám sát, công dân là người có quyền giám sát cao nhất trong mọi hoạt động tư pháp, hành chính, kinh tế; quyền giám sát của các hoạt động cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, không có bất kỳ cơ quan hay người có thẩm quyền nào có quyền ngăn cấm quyền của công dân, trừ trường hợp đó là hành vi pháp luật cấm.   Ông Hùng cho hay, hầu như trước đây dân rất ít quan tâm đến các hoạt động của nhà nước, nhất là trong hoạt động tham gia đóng góp ý kiến và giám sát hoạt động của các cơ quan chức năng, nếu có thì cũng không có hoạt động cụ thể. Vì vậy việc người dân tiến hành giám sát BOT độc lập với cơ quan chức năng là một điều đáng mừng.   “Điều này thể hiện sự quan tâm của công dân đối với đất nước, nhất là với tình hình hoạt động của các dự án BOT ngày càng có nhiều điều bất cập trong việc tổ chức xây dựng và hoạt động, tổ chức mức phí thu, thời gian thu… không được công khai và minh bạch một cách rõ ràng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi và gây bức xúc cho người dân”, ông Hùng nói.   Cũng theo ông Hùng, việc giám sát của người dân mặt khác cũng là một phương pháp giúp cơ quan nhà nước chú ý hơn vào việc quản lý các trạm BOT mà trước đây có sự quản lý lỏng lẻo dẫn đến tình trạng lạm dụng các của chủ đầu tư, như việc gian lận trong thu phí BOT.      

Từ trái qua: Phạm Đoan Trang, Cấn Thị Thêu, Nguyễn Thuý Hạnh. Ảnh: Luật Khoa/PhotoMania. Trịnh Hữu Long Mùng 8 tháng Ba. Không tờ báo chính thống nào nhắc đến tên họ. Không cơ quan đoàn thể nào vinh danh họ. Không buổi lễ long trọng nào có mặt họ. Và một trong những người “quan tâm” đến họ thường xuyên nhất lại là… công an. Họ nói những điều không mấy ai nói. Họ làm những việc không mấy ai làm. Họ chấp nhận những hiểm nguy không mấy ai dám chấp nhận. Trên thực tế, họ dường như thuộc về một thế giới ít ai muốn quan tâm tới, ít ai muốn dây dưa vào, và ít ai sẵn lòng đứng bên cạnh họ. Những người phụ nữ chúng tôi nhắc đến trong bài viết đặc biệt này đại diện cho những khát vọng thầm kín, những suy tư đẹp đẽ, và những giấc mơ cháy bỏng của cả một quốc gia. Họ đang hát hộ chúng ta bài hát tự do và ươm mầm một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người. Nguyễn Thuý Hạnh Nhà hoạt động Nguyễn Thuý Hạnh. Ảnh gốc: Huỳnh Ngọc Chênh. Đồ hoạ: Luật Khoa. Vào những ngày tháng Hai năm 2016, có một làn sóng ứng cử viên độc lập chạy đua vào Quốc hội, tạo ra một phong trào ứng cử lớn nhất ở Việt Nam sau năm 1975. Khoảng ba mươi ứng cử viên độc lập đã ghi danh và sau cùng đều bị quy trình “hiệp thương” loại ra khỏi danh sách. Nguyễn Thuý Hạnh là một trong số đó. Khác với các ứng cử viên do Đảng cử, các ứng cử viên độc lập đều công bố chương trình hành động. Và khác với hầu hết các ứng cử viên độc lập, Nguyễn Thuý Hạnh là tiếng nói hiếm hoi đưa quyền phụ nữ vào nghị trình của mình. Cô kêu gọi thắt chặt các điều luật chống bạo hành phụ nữ, chống buôn bán phụ nữ và trẻ em, tạo việc làm, và thúc đẩy chính sách giáo dục và hỗ trợ pháp lý cho phụ nữ. Sinh năm 1963, Nguyễn Thuý Hạnh là một người phụ nữ có tâm hồn nghệ sĩ và đầy lãng mạn ở Hà Nội. Cô tham gia các hoạt động đấu tranh từ phong trào biểu tình phản đối Trung Quốc năm 2011, khi biểu tình còn là một điều đặc biệt cấm kỵ trong suy nghĩ của không chỉ quan chức nhà nước mà còn của tuyệt đại đa số người dân bình thường. Trải qua gần tám năm, tham gia hàng chục cuộc biểu tình, bị đánh đập và bắt bớ nhiều lần, cô chứng kiến xã hội thay đổi dần, từ chỗ phản đối, đến tôn trọng và đến ủng hộ quyền biểu tình. Khi cuộc biểu tình rầm rộ của hàng chục nghìn người trên cả nước phản đối Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng diễn ra ngày 10/6/2018, Nguyễn Thuý Hạnh có lẽ là một trong những người hạnh phúc nhất, bởi nỗ lực bình thường hóa quyền biểu tình của cô đã góp phần thay đổi một trong những điều bị cho là “nhạy cảm” nhất trong xã hội chúng ta. Tuy nhiên, cái tên Nguyễn Thuý Hạnh được nhắc đến nhiều hơn với sáng kiến hỗ trợ tù nhân lương tâm của cô, mang tên Quỹ 50k. Ra đời đầu năm 2018 từ một hoạt động quyên góp ngắn hạn trên mạng nhằm giúp đỡ một số nhà hoạt động bị xét xử, Nguyễn Thuý Hạnh nhận được số tiền ủng hộ gấp nhiều lần so với con số kêu gọi. Ý tưởng về một quỹ hỗ trợ cho những tù nhân lương tâm gặp khó khăn xuất phát từ một sự kiện ngoài dự kiến như thế. Phương châm của Quỹ 50k là giúp đỡ những trường hợp khó khăn ít được công chúng biết đến. Tên gọi của quỹ là nhằm khuyến khích những người dân bình thường đóng góp một số tiền nhỏ, thay vì suy nghĩ phổ biến rằng làm từ thiện thì phải đóng góp nhiều hơn 50 nghìn đồng. Số tiền này cũng đủ nhỏ để giúp những người muốn đóng góp bớt sợ bị công an sách nhiễu. Cho đến nay, Quỹ 50k của Nguyễn Thuý Hạnh đã nhận được hàng nghìn lượt đóng góp với tổng số tiền lên tới nhiều tỷ đồng. Các khoản đóng góp đều được cô thống kê chi tiết và đăng công khai lên Facebook cá nhân. Ý nghĩa của Quỹ 50k vượt xa những hỗ trợ vật chất thông thường cho tù nhân lương tâm. Nó đánh thức những tấm lòng, động viên những người dân bình thường quan tâm đến chính trị, giúp họ vượt qua nỗi sợ hãi vô hình bủa vây tâm trí. Quỹ 50k, vô hình trung, bình thường hoá những gì bị cho là “chính trị”, là “nhạy cảm”, mang những hoạt động đấu tranh đến với người dân với tất cả sự trong sáng và ý nghĩa đẹp đẽ của nó. Là người yêu cái đẹp và sự lãng mạn, Nguyễn Thuý Hạnh vẽ nên một nét dài đầy tươi sáng của phong trào dân chủ Việt Nam. Cấn Thị Thêu Lãnh đạo nông dân Cấn Thị Thêu. Ảnh gốc: RFA. Đồ hoạ: Luật Khoa. Người ta thường chỉ biết đến những lãnh đạo nông dân trong sách giáo khoa lịch sử. Người ta tưởng những người như vậy chỉ nằm trong sách. Nhưng Cấn Thị Thêu là một lãnh đạo nông dân thực thụ, bằng xương bằng thịt, là một hiện thực sống động và mạnh mẽ ngay giữa lòng xã hội chúng ta. Người phụ nữ can trường này gắn tên tuổi mình với bốn chữ “dân oan Dương Nội”. Dương Nội là một phường của quận Hà Đông, trước năm 2008 thuộc tỉnh Hà Tây, từ năm 2008 trở đi thì sáp nhập vào Hà Nội. Cấn Thị Thêu có thể sẽ không được báo chí trong và ngoài nước nhắc đến nhiều như vậy, và không có một trang riêng trên Wikipedia tiếng Anh, nếu không lấy chồng và làm dâu ở xứ này. Từ năm 2007 đến nay, cô trở thành một trong hàng nghìn dân oan mất đất, khi chính quyền cưỡng chế thu hồi đất nông nghiệp và đất mồ mả ở Dương Nội để giao cho các dự án xây dựng khu đô thị mới. Cái “oan” của những nông dân như Cấn Thị Thêu là hoàn toàn bị gạt ra ngoài quy trình lập quy hoạch, lên phương án và kế hoạch thu hồi đất. Họ cũng không được ai hỏi ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng. Chính quyền cũng không tổ chức đào tạo chuyển đổi nghề nghiệp cho những người nông dân này sau khi lấy đi nguồn sinh kế của họ. Không những vậy, đất đai mồ mả của tổ tiên họ cũng bị san ủi mà không có thông báo di dời. Là phụ nữ tuổi Dần (1962), Cấn Thị Thêu nổi lên giữa hàng nghìn dân oan đó như một lãnh đạo có đầu óc chiến lược, có tầm nhìn ngắn hạn lẫn dài hạn, và biết phán đoán mưu mẹo của công an để tìm cách đối phó. Phẩm chất thủ lĩnh của Cấn Thị Thêu còn thể hiện ở chỗ cô biết chịu đựng và hy sinh vì người khác, luôn nhận phần thiệt về cho mình và dốc lòng bảo vệ người của mình. Cô biết nhẫn nhịn và bỏ qua những tiểu tiết không quan trọng để đạt được mục đích dài hạn cho cả phong trào nông dân này. Cần nhớ rằng, 12 năm đã trôi qua kể từ khi người dân ở đây bị mất đất. Không đơn giản để giữ được cho vụ việc Dương Nội này luôn nóng hổi cho đến tận ngày nay. Cái giá Cấn Thị Thuê phải trả cũng không hề nhỏ chút nào. Cô phải ngồi tù hai lần (2014 – 2015 và 2016 – 2018) với thời gian tổng cộng hai năm 11 tháng, về các tội chống người thi hành công vụ và gây rối trật tự công cộng. Từ nhà tù ở Tây Nguyên, cô viết thư về cho những người dân của mình trước Tết năm 2017: “Quyết đấu tranh đến cùng để đòi lại đất đai, quyền sống, quyền con người mà chế độ cộng sản đã cướp đoạt của gia đình tôi và những người cùng cảnh ngộ”. Bạn đọc không sai. Người nông dân thuần Bắc Bộ Cấn Thị Thêu không ngại gọi tên “con voi ở trong phòng”, thủ phạm trực tiếp của những oan ức mà cô và những người nông dân như cô đang phải gánh chịu. Cấn Thị Thêu đại diện cho một trong những nỗi oan ức lớn nhất mà người Việt Nam có thể gặp phải, khi trở thành nạn nhân của chính sách đất đai mang tính cướp bóc mà đảng Cộng sản Việt Nam đã liên tục thi hành từ hàng thập kỷ qua. Cô cũng là đại diện sống động cho những ai đang đấu tranh đòi xóa bỏ chế độ sở hữu toàn dân về đất đai, đòi xác lập quyền sở hữu tư nhân chính đáng của mỗi người dân đối với đất đai của mình. Cuộc xoay vần nào của đất nước Việt Nam từ xưa đến nay cũng đều gắn bó mật thiết với đất đai. Cấn Thị Thêu đang ném mình vào tuyến đầu của một cuộc xoay vần kế tiếp. Phạm Đoan Trang Nhà hoạt động Phạm Đoan Trang. Ảnh gốc: Trí Dũng. Đồ hoạ: Luật Khoa. Nếu ai đó nghĩ rằng không thể làm báo đúng nghĩa trong môi trường báo chí chính thống thì Phạm Đoan Trang chứng minh điều ngược lại. Cô có 12 năm làm một nhà báo đúng nghĩa ở VnExpress, VietNamNet và Pháp luật TP. Hồ Chí Minh với những loạt bài phê phán và tư liệu xuất sắc. Nếu ai đó nghĩ rằng nhà báo và trí thức ở Việt Nam có những giới hạn chính trị không thể vượt qua thì Phạm Đoan Trang chứng minh điều ngược lại. Cô luôn dấn mình vào những cuộc khai phá bất tận ở những đề tài nhạy cảm nhất, rủi ro cao nhất, và bị cấm đoán gắt gao nhất. Cô cũng không giới hạn mình trong khuôn khổ những tờ báo chính thống mà tận dụng tất cả những công cụ có thể để viết và xuất bản. Báo độc lập, báo nước ngoài, blog, mạng xã hội, sách in “chui”, v.v. đều là những thứ Đoan Trang sử dụng nhuần nhuyễn để mang thông tin đến cho độc giả của mình. Với Đoan Trang, khái niệm “đụng trần” là hoàn toàn xa lạ. Cô luôn là người đi cơi nới những cái trần giới hạn đó để những thứ khác trở thành bình thường. Nếu ai đó nghĩ rằng họ không thể vượt qua được những khó khăn về cả vật chất, thể chất lẫn tinh thần thì Đoan Trang chứng minh điều ngược lại. Người phụ nữ nhỏ bé, yếu đuối và thương tật đầy mình này đã phải chịu đựng hàng loạt cuộc hành hung của công an, lang bạt đến 35 nơi ở khác nhau trên khắp đất nước trong 20 tháng qua để tránh bị công an truy lùng và để tiếp tục làm việc. Cô sống tằn tiện chẳng kém gì sinh viên tỉnh lẻ ra thành phố trọ học những năm 1990. Và rồi người ta vẫn thấy cô viết khoẻ, viết đều và liên tục ra sách mới. “Chính trị bình dân”, “Phản kháng phi bạo lực”, “Học chính sách công qua chuyện đặc khu” là một vài trong số hàng chục đầu sách và báo cáo mà cô chắp bút trong vài năm qua. Sinh năm 1978, Đoan Trang thuộc về thế hệ hậu chiến và lớn lên khi đất nước và thế giới liên tục đổi thay đến chóng mặt. Không hài lòng với thực tại ngổn ngang của đất nước, những người như Đoan Trang luôn thấy vai trò của mình trong việc góp phần xử lý đống ngổn ngang đó. Cô luôn thấy việc để làm. Và cô làm không ngơi nghỉ. Đoan Trang có một lời thề mà sống chết cô cũng phải giữ: không bao giờ rời Việt Nam, dù chỉ một ngày, chừng nào Việt Nam chưa có dân chủ. Con người Đoan Trang quyết liệt, không thỏa hiệp với cái ác và cái hèn, nhưng cũng đầy lãng mạn và luôn đi tìm cái đẹp trong những giai điệu guitar. Nguồn cảm hứng mà cô tạo ra thúc giục con người ta đứng lên, thúc giục con người ta dấn bước, và thúc giục con người ta đi tìm vẻ đẹp của chính trị. Bằng trí tuệ và bản lĩnh của mình, cô đại diện cho khát vọng về một nước Việt Nam dân chủ, thắp sáng niềm hy vọng trong sâu thẳm tối tăm tuyệt vọng của bao người, và tự mình hiện thực hoá niềm hy vọng đó. Đoan Trang không nói suông. Cô làm mọi thứ cô nói và truyền cho người ta cảm hứng về những điều có thể. Bởi đơn giản, cuộc đời của người phụ nữ này là câu chuyện của những điều có thể. Ba người phụ nữ trong bài viết này là hiện thân của những điều có thể. Họ không những phải vượt qua những định kiến chính trị vốn đã cực kỳ gay gắt, mà còn phải vượt qua những định kiến về giới vốn luôn đè nặng lên mỗi bước chân họ đi. Ý nghĩa của ngày mùng 8 tháng Ba chưa bao giờ nằm ở hoa và quà. Nó nằm ở những người phụ nữ dấn thân đấu tranh cho lẽ phải và sự công bằng. Mùng 8 tháng Ba, bông hoa này xin dành tặng cho những người như thế. https://www.luatkhoa.org/2019/03/nhung-nguoi-phu-nu-cua-nhung-dieu-co-the/?fbclid=IwAR24JtLSe62KyfVmf0SegMI2X0q5GkDd4UHk3hBIfuUMV21FGoEYIAn6dNE

Chu Mộng Long Việt Nam là một xứ sở lười học và lười suy nghĩ. Tư duy của người Việt có gốc từ nhai và nuốt củ khoai sống còn dính đất cát, đến khi đi học thì không cần học mà lấy bằng nhanh với đủ các loại danh hiệu giáo sư, tiến sĩ, nhà văn, nhà thơ. Khi có được danh hiệu rồi thì đám được gọi là trí thức ấy nói mà không cần nghĩ, kéo theo công chúng cũng ngồi nghe và nuốt chửng những lời nói ấy rồi khoe ra cả làng như một phát minh mà không cần biết đúng sai. Trong vô số các câu nói không não của bọn này, tôi chọn câu nói của TSKH Đoàn Hương mà truyền hình và báo chí đang khoe như một kinh điển trong ngày 8.3. Nguyên văn: "Đàn bà là giống cực kỳ khó hiểu. Các vị không thể biết hết được người đàn bà đang nằm cạnh mình đâu. Đừng nghĩ rằng nó nằm cạnh mình, nó ôm mình, nó âu yếm mình, mà nó là của mình. Có khi nó lại là của ông hàng xóm". Đoàn Hương là phụ nữ (trừ phi thực chất bà ta không là phụ nữ), nên tôi hình dung câu nói của bà ta nhằm ngợi ca phụ nữ. Rằng phụ nữ là một thế giới bí hiểm mà đàn ông không thể hiểu được. Vì không hiểu được nên phụ nữ luôn hấp dẫn? Nhưng thưa bà Đoàn. Khi người ta nói phụ nữ bí hiểm là nói ở phương diện tâm hồn giàu có, phức tạp với những điều bất ngờ khó suy đoán được. Còn việc bà chộp giật đâu đó rồi diễn đạt theo cách của lũ đàn ông vô học ở quán thịt chó: "Có khi nó lại là của ông hàng xóm" thì chẳng có gì bí hiểm, vì nó thuộc loại đàn bà trắc nết với những ham muốn xác thịt thuần túy. Bà ngợi ca phụ nữ như vậy khác gì tự hạ nhục mình và giới của mình? Bây giờ thì tôi dạy bà động não bằng thao tác phản biện mà tôi vẫn dạy học trò tôi. Với loại trắc nết như vậy, bà thử thay thế toàn bộ từ "đàn bà" trong lời nói ấy bằng từ "đàn ông" xem sao? "Đàn ông là giống cực kỳ khó hiểu. Các vị không thể biết hết được người đàn ông đang nằm cạnh mình đâu. Đừng nghĩ rằng nó nằm cạnh mình, nó ôm mình, nó âu yếm mình, mà nó là của mình. Có khi nó lại là của bà hàng xóm". Chắc chắc cũng sẽ đúng! Hai mệnh đề đối lập đều đúng thì rõ ràng không có sự đối lập. Đã trắc nết thì đàn ông và đàn bà là như nhau. Viết đến đây, tôi lại giật mình, vì bà khó mà động não được. Lý do đơn giản, bà không có chồng nên không thể biết đàn ông có giống như đàn bà mà bà đang triết luận như một triết gia không não?    

Ngày 8 tháng 3 hàng năm được Liên Hiệp Quốc từ năm 1977 chọn làm Ngày Quốc Tế Phụ Nữ, để vinh danh các giá trị của người phụ nữ đóng góp vào sự phát triển gia đình và xã hội, quyền được tôn trọng và đối xử bình đẳng, và nền hòa bình thế giới. Bài viết này đề cập đến thực trạng lao động nữ tại Việt Nam cần được quan tâm trên hai khía cạnh: sự bình đẳng giới tính và các quyền căn bản, khi mà tỷ lệ người phụ nữ Việt Nam tham gia vào lực lượng lao động là 72%, cao hơn mức trung bình thế giới (49%) và cả mức trung bình của châu Á. Tuy đóng góp rất lớn vào sự phát triển kinh tế trong 3 thập niên qua, nhưng người phụ nữ Việt Nam lại gặp rất nhiều sự đối xử bất bình đẳng trong việc làm và thu nhập. I- TÌNH HÌNH LAO ĐỘNG TẠI VIỆT NAM Một cách tổng quát, vấn đề lao động – công nhân tại Việt Nam có 2 đặc điểm nổi bật: Đặc điểm thứ nhất là số người ở vào tuổi lao động đông nhất, nhưng phân bố không hiệu quả Theo Tổng Cục Thống Kê (2017), dân số Việt Nam hơn 95,54 triệu người, số người trong độ tuổi lao động từ 15 tuổi trở lên chiếm tỷ lệ 74,85%, được coi là quốc gia đang ở giai đoạn “dân số vàng”. Tuy nhiên theo thống kê 2018, số người thực sự làm việc ước tính 54,6 triệu người, thuộc 3 lãnh vực chính như sau: TỔNG SỐ LAO ĐỘNG 54,52 Triệu Lao Động có việc làm Nông nghiệp, Thủy sản, Khoáng sản 29,6 triệu người (37,7%) Công nghiệp, Xây dựng 14,6 triệu người (26,7% Dịch vụ 19,4 triệu (35,6%) Số lao động làm việc trong các doanh nghiệp cũng được phân bố như sau: TỔNG SỐ LAO ĐỘNG 54,52 Triệu Lao Động có việc làm Đóng góp vào GDP Khu vực FDI   (công ty đầu tư nước ngoài) 4 Triệu người làm việc trực tiếp   6 Triệu người làm giám tiếp 18,1% Khu vực Doanh Nghiệp Nhà Nước 14,6 Triệu người 28,7% Khu vực Tư nhân, và cá thể 33 Triệu người 39,2% Căn cứ vào sự phân bố lao động nói trên, số lao động – công nhân tại Việt Nam hiện nay, đa số tập trung ở doanh nghiệp tư nhân, hộ gia đình, cá thể, nhưng tỷ lệ đóng góp vào GDP lại nhỏ hơn tổng số của FDI và doanh nghiệp nhà nước. Theo kinh nghiệm của các quốc gia phát triển trên thế giới, lao động trong khu vực tư nhân phải đóng góp từ 50% đến 60% GDP. Đặc điểm thứ hai là đa số lao động không qua đào tạo Trong một báo cáo của Ngân hàng Thế giới (2018) đã đánh giá Việt Nam đang thiếu lao động có trình độ tay nghề, công nhân kỹ thuật bậc cao. Ví dụ, trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo – là ngành chủ lực trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa – chỉ chiếm 9% tổng số lao động trình độ cao, trong khi với các nước phát triển tỷ lệ này lên đến 40 – 60%. Nguyên do chỉ vì hệ thống giáo dục tại Việt Nam đã đặt sai mục tiêu đào tạo, chỉ nhắm vào bậc cao đẳng và đại học dẫn đến hệ quả “thừa thầy, thiếu thợ”. Trong một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu phát triển Thái Lan (TDRI) đã chỉ ra rằng hầu hết các kỹ năng mềm của người lao động Việt Nam nằm ở mức trung bình hoặc yếu, đặc biệt là kỹ năng làm việc nhóm, và kỹ năng lãnh đạo. Trình độ ngoại ngữ của lao động Việt Nam chưa cao nên gặp nhiều khó khăn trong quá trình hội nhập. Chính những hạn chế, yếu kém của nguồn nhân lực là một trong những nhân tố chính ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Theo Tổng Cục Thống Kê (2017), số lao động Việt Nam được đào tạo từ 3 tháng trở lên chỉ chiếm 21,60% tổng số lao động cả nước. Thực trạng này khiến chất lượng lao động Việt Nam thấp vì thiếu chuyên môn và dẫn đến hai hệ lụy: 1/ năng xuất lao động thấp nhất trong khu vực Đông Nam Á; và 2/ không có khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động quốc tế. Sự mâu thuẫn trong vấn đề giáo dục – đào tạo tại Việt Nam khi đang trên con đường phát triển công nghiệp hóa là: số người có trình độ Cao đẳng hay Trung cấp đáng lý phải cao hơn so với trình độ Đại học+trên Đại học, nhưng ở Việt Nam thì ngược lại. LAO ĐỘNG CÓ BẰNG CHUYÊN MÔN 11, 8 Triệu ĐẠI HỌC/SAU ĐẠI HỌC 5,17 Triệu (43,8%) CAO ĐẲNG 1,75 Triệu (14,8%) TRUNG CẤP 2,96 Triệu (25,09%) SƠ CẤP 1,92 Triệu (16,27%) Tay nghề thấp đã khiến lương công nhân Việt Nam bị hạ thấp so với trung bình của khu vực Châu Á Thái Bình Dương Lương tháng trung bình của người lao động Việt Nam là 125 Mỹ Kim/tháng tại nông thôn và 280 Mỹ Kim/tháng tại thành thị. Theo khảo sát của Tổ Chức Manpower Group Solutions thì mức lương lao động Việt Nam thấp hơn 10 lần so với khu vực châu Á – Thái Bình Dương (2.648 Mỹ Kim/tháng). Trong một khảo sát gần đây của Tổ chức Navigos Group thì mức lương trung bình của người lao động – công nhân quanh khu vực Sài Gòn đã gia tăng lên tới ít nhất 10,3 triệu đồng, tương đương 468 Mỹ Kim/tháng. Nhưng để có được mức lương này, đa số người lao động – công nhân tại vùng Sài Gòn phải làm việc 60 đến 75 tiếng đồng hồ mỗi tuần. Nhiều sinh viên ra trường không tìm được việc làm. Ảnh: Internet Hệ thống giáo dục tại Việt Nam hiện nay không phù hợp với nhu cầu kiến thức và lao động cho sự phát triển của xã hội và nền kinh tế, khiến các sinh viên tốt nghiệp đại học bị thất nghiệp hoặc phải nhận một công việc không tương xứng, phải lao động chân tay và nhất là chạy chọt đi lao động xuất ngoại. Từ năm 2015 trở lại đây, mỗi năm có hơn 100 ngàn thanh niên có trình độ Đại học đi lao động nước ngoài. Đa số tập trung tại ba thị trường lao động mới nổi là Nhật Bản, Đài Loan, và Nam Hàn. Đây là hiện tượng “phí phạm chất xám”, đồng thời các sinh viên du học cũng không muốn trở về nước phục vụ – một hiện tượng “chảy máu chất xám.” Trong khi đó, thành phần lao động với tay nghề cao lại rất thiếu thốn trên thị trường. Điều này cho thấy là lực lượng lao động tại Việt Nam chưa được huy động đúng tiềm năng để đóng góp vào nhu cầu phát triển quốc gia. II- TÌNH HÌNH LAO ĐỘNG NỮ TẠI VIỆT NAM Theo báo cáo của Mạng lưới hành động vì lao động di cư (Mnet), lao động nữ tại Việt Nam chiếm 70% lực lượng lao động của các ngành xuất khẩu chính như dệt may, da giày, điện tử và 64% lao động trong khu công nghiệp. Nói cách khác, các khu chế xuất FDI thu hút số lao động nữ đông nhất, tập trung tại các khu vực Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Thanh Hóa, Hà Nội, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hải Phòng. Vì làm việc trong những ngành nghề đa số dùng tay chân, nên lao động nữ chỉ được hưởng một phần rất nhỏ bé trong toàn bộ giá trị của chuỗi cung ứng toàn cầu. Ví dụ trong ngành may, chi phí lao động chỉ chiếm 2% giá bán, trong khi những phần khác thì hưởng tới 16% hoặc hơn lợi nhuận của một sản phẩm. Ngoài ra, do nhu cầu cạnh tranh, các sản phẩm vẫn thường xuyên gây áp lực giảm chi phí lao động, hệ quả là người lao động nữ tại Việt Nam đã phải làm việc trong khung cảnh bị áp lực liên tục, thời gian làm việc dài hơn với mức lương thực tế thấp hơn so với lao động nam. Theo khảo sát của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, nhiều nơi có tới 80% lao động nữ trên 35 tuổi làm việc trong các khu công nghiệp bị buộc phải nghỉ việc hoặc tự bỏ việc vì không chịu đựng nổi điều kiện làm việc khắc nghiệt. Cũng theo kết quả khảo sát này, sau khi bị sa thải, đa phần người lao động nữ kiếm sống bằng những nghề tự lập, buôn gánh bán bưng, làm ruộng hay nội trợ gia đình. Đặc biệt, đối với lao động nữ, tập trung phần lớn là bán hàng rong (82,6%), 12,1% làm việc vặt, làm thuê, làm mướn với công việc nặng nhọc, lương thấp và bất định. Một cách tổng quát, lao động nữ tại Việt Nam ngày nay, đối diện với những vấn nạn như sau: 1/ Đối xử bất bình đẳng Lao động nữ tại Việt Nam bị phân biệt đối xử khi đi xin việc, họ thường bị từ chối nhiều hơn nam giới, lương thấp hơn nam giới cho cùng một loại công việc, và đa số bị tuyển dụng vào các ngành lao động lương ít như giày da, may mặc, chế biến và sản xuất thực phẩm, gốm sứ và thủy tinh. Có tới 80% lao động nữ trên 35 tuổi làm việc trong các khu công nghiệp bị buộc phải nghỉ việc hoặc tự bỏ việc vì không chịu đựng nổi điều kiện làm việc khắc nghiệt. Ảnh: Internet Vị thế của lao động nữ hầu hết thấp hơn lao động nam trong các công ty, bất kể khả năng có vượt trội hơn hay không. Lao động nữ ít được đào tạo so với lao động nam, và dễ dàng bị sa thải hơn. Thống kê cho thấy lao động nữ chiếm đa số trong nhóm lao động thất nghiệp, gồm 57,3% nhóm lao động “chưa qua đào tạo” và 50,2% trong nhóm “đã được đào tạo nghề/chuyên nghiệp”. Đáng chú ý hơn là số lao động nữ trong nhóm thất nghiệp có trình độ đại học lên tới 55,4%. Điều này cho thấy là cơ hội tìm được việc làm đối với phụ nữ là cả một quá trình khó khăn và phức tạp so với nam giới. 2/ Thu nhập không đủ sống Trong khu vực lao động phi chính thức, lao động nữ hưởng mức lương thấp hơn nam giới 64%. Theo Ngân Hàng Thế Giới, thu nhập trung bình của lao động nữ ở Việt Nam vẫn còn quá thấp so với mức lương đủ sống, ước tính là 150 Mỹ Kim/Tháng. Thu nhập thấp chính là một nguyên nhân quan trọng khiến người phụ nữ phải chấp nhận những công việc có điều kiện làm việc tồi tệ hơn, thời gian làm việc dài hơn để nâng cao thu nhập. Do đó mà tỷ lệ lao động nữ trong khu vực phi chính thức phải làm công việc nguy hiểm lên tới 59,6%, cao hơn nhiều so với mức 31,8% của lao động nam trong khu vực phi chính thức. Mới đây, ngày 26 tháng 2 vừa qua, Tổ chức Oxfam đã công bố một báo cáo: tại Việt Nam hiện nay, có tới 99% công nhân may không được trả lương đủ sống căn cứ trên mức sàn lương châu Á là 8,9 triệu đồng/tháng và 74% không đủ sống căn cứ trên mức sàn lương toàn cầu 5,2 triệu đồng/tháng. Ước tính lương cơ bản trung bình của 2,5 triệu lao động trong 60.000 doanh nghiệp dệt may ở Việt Nam chỉ có 3,7 triệu đồng/tháng. Trong khi những người lao động này phải làm việc mỗi tuần hơn 60 giờ, có người làm đến 115 giờ/tháng. Theo báo cáo Oxfam, 69% công nhân dệt may cho biết họ không có đủ tiền để trang trải nhu cầu sinh hoạt của mình; 28% công nhân nói rằng tiền lương không đủ để bảo đảm chi tiêu ăn uống cho gia đình trong cả tháng, trong đó 50% cho biết họ phải vay tiền để mua thức ăn; 53% không đủ khả năng điều trị khi ốm đau và có tới 94% công nhân không dám nghỉ ốm khi cần. 3/ Bấp bênh đời sống di cư Hiện nay, tỷ lệ lao động nữ di cư trong các khu công nghiệp – chế xuất lên tới 60%, tỷ lệ này càng ngày càng cao, tạo nên hiện tượng “nữ hóa” di cư. Theo một nghiên cứu vào năm 2015, Tổ chức Oxfam cho biết có tới 90% phụ nữ di cư và con cái họ gặp khó khăn trong việc được nhà nước giúp đỡ về y tế, giáo dục cho con em của mình. Một phần là do thiếu hiểu biết, không được hướng dẫn, nhưng phần lớn là bị các địa phương phân biệt đối xử. Cụ thể, có tới 71% người lao động di cư không được giúp đỡ về dịch vụ y tế công tại nơi đến. Và 21,2% trẻ trong độ tuổi từ 6 -14 tuổi theo cha mẹ lao động di cư không được đi học. Đây là con số đáng báo động về tình trạng trẻ em không tiếp cận được hệ thống giáo dục. Chỉ có 7,7% trẻ em di cư đi nhà trẻ công lập, và 12% trẻ em di cư đi học trường mẫu giáo công lập. Hầu hết các em phải tới những trung tâm mẫu giáo/giữ trẻ tư nhân. Một xóm trọ nghèo của người lao động. Ảnh: Internet Hiện nay lao động di cư từ miền trung chiếm một tỷ lệ lớn, dẫn đầu là Thanh Hóa 37,7%, Nghệ An 22,6%, Hà Tĩnh 14,1%… Theo các nhà chuyên môn, do xa nhà, không có người thân, các công nhân này phải ở nhà trọ trong điều kiện thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần. Ngoài ra, do xuất thân từ nông dân, trình độ nhận thức thấp do học vấn thấp, hiểu biết pháp luật còn hạn chế, tính tổ chức và kỷ luật chưa cao, cơ hội tìm bạn đời hạn hẹp, dễ trở thành nạn nhân của lừa đảo… Đây là vấn đề nghiêm trọng, nếu không giải quyết tốt, sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường lao động cũng như các vấn đề an sinh xã hội. III- GIẢI PHÁP CHO VẤN ĐỀ LAO ĐỘNG NỮ Theo Luật Lao Động 2012 và Nghị định 85/2015/NĐ – CP dưới thời ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng, nhà cầm quyền CSVN đã quy định về chính sách đối với lao động nữ bao gồm: 1/ Bảo đảm quyền làm việc bình đẳng của lao động nữ. Trong đó quy định người sử dụng lao động phải thực hiện quyền bình đẳng giữa lao động nữ và lao động nam trong tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, tiền lương, khen thưởng,… 2/ Cải thiện điều kiện lao động đối với lao động nữ. Trong đó quy định người sử dụng lao động phải bảo đảm có đủ buồng tắm, buồng vệ sinh tại nơi làm việc; khuyến khích áp dụng chính sách làm việc theo lịch trình linh hoạt, phù hợp với nguyện vọng của lao động nữ. 3/ Chăm sóc sức khỏe đối với lao động nữ như khám sức khỏe định kỳ, khám chuyên khoa phụ sản… Lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ 60 phút/ ngày để cho con bú, vắt sữa, trữ sữa, nghỉ ngơi; thời gian nghỉ hưởng nguyên lương. 4/ Người sử dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đối với lao động nữ vì lý do kết hôn, mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi… 5/ Người sử dụng lao động phải giúp đỡ, hỗ trợ nhân viên trong việc xây dựng nhà trẻ, lớp mẫu giáo hoặc một phần chi phí gửi trẻ, cho các em đi học… Những quy định nói trên rất lý tưởng và nhân bản. Nhưng trong đời sống thực tế, các tiêu chuẩn nói trên không thể áp dụng vì xã hội Việt Nam vẫn còn vận hành theo nền tảng XIN – CHO của bộ máy hành chánh độc tài độc đảng và tham nhũng. Mỗi cán bộ, đặc biệt là những cán bộ phụ trách về lao động, công đoàn, an sinh xã hội đều là những sứ quân và hành xử theo những quy luật riêng của từng địa phương. Chính vấn nạn hành chánh là rào cản đầu tiên khiến cho người lao động nói chung và lao động nữ nói riêng đã không thể có một đời sống lao động lý tưởng như Luật Lao Động quy định. Nhưng điều quan trọng hơn nữa là đa số giới lao động thiếu hiểu biết về quyền của mình, thiếu khả năng tiếp cận thông tin, từ đó người dân không hiểu biết và coi các vấn đề như thuế khóa, ngân sách, bảo hiểm xã hội là của chính quyền, và càng không phải là điều mà họ “có quyền tham gia đòi hỏi hay góp ý kiến.” Đặc biệt là đối với những người lao động di cư lại càng mù tịt đối với các vấn đề chung quanh, khiến họ gặp nhiều khó khăn hơn khi tiếp cận các dịch vụ căn bản như y tế, trường học cho con em và các bảo trợ xã hội. Ngay cả những tổ chức, cơ quan quốc tế hay tư nhân độc lập được lập ra để theo dõi, hướng dẫn người lao động cũng chỉ đưa ra những khuyến cáo chung chung, không có khả năng cải sửa hay giải quyết các yêu cầu của người lao động để giúp họ có một đời sống khá hơn. Ba vấn nạn lớn nhất đối với lao động nữ hiện nay chính là sự đối xử bất bình đẳng, thu nhập không đủ sống và nhất là đời sống di cư (chiếm đến 60% tổng số lao động nữ). Do đó, để giải quyết rốt ráo các vấn nạn này, phải để cho chính người lao động trực tiếp giải quyết bên cạnh sự hỗ trợ của bộ máy công quyền. Thứ nhất là chấp nhận việc hình thành những công đoàn độc lập do chính người lao động thành lập, nhất là trong các công ty chế xuất FDI, mà không lệ thuộc hoặc bị chi phối bởi Công đoàn. Trong thực tế, Công đoàn không bảo vệ hay giúp gì cho lao động nữ mà còn tạo ra những rào cản phi lý, chỉ vì Công đoàn đứng ra bênh vực những quyền lợi của các chủ nhân công ty nước ngoài, thay vì bênh vực quyền lợi của công nhân. Thứ hai là tạo điều kiện giúp cho người lao động đứng ra thành lập những Nhóm Lao Động Tương Trợ, để bảo bọc và giúp nhau trong cuộc sống. Lý do là với những nhóm tương trợ của công nhân, người lao động sẽ nhìn ra những nhu cầu của chính họ, và qua đó có thể vận động chính quyền hay những cá nhân, đoàn thể xã hội độc lập giúp đỡ. Tựu trung, Nhóm Lao Động Tương Trợ sẽ có một số nỗ lực thực tiễn: a/ Tương trợ lẫn nhau trong tình con người; b/ Cùng nhau chia xẻ kinh nghiệm trong đời sống; c/ Giúp nhau cải sửa nhân cách để hướng thiện; d/ Cùng nhau học hỏi trau dồi công việc làm. Thứ ba: Áp dụng ngay 5 điều khoản trong Nghị định 85/2015/NĐ – CP đối với các công ty quốc doanh, kế đến là hợp doanh và FDI trên căn bản thưởng/phạt, tức là công ty sẽ bị trừng phạt hay mất quyền lợi kinh doanh nếu vi phạm. Thứ tư: Quảng bá rộng rãi 5 điều khoản trong Nghị định 85/2015/NĐ – CP để gia tăng sự hiểu biết về quyền lợi của người công nhân. Thứ năm: Giáo dục quảng đại quần chúng và ngay từ lớp mẫu giáo những lợi ích và cần thiết của sự bình đẳng trong xã hội nói chung, và bình đẳng giới tính nói riêng. IV- KẾT LUẬN Trong 30 năm qua, Việt Nam từ một quốc gia nghèo nàn, lạc hậu đã đạt được tăng trưởng kinh tế cao, nhờ mở cửa thu hút đầu tư ngoại quốc. Đóng góp vào nỗ lực này phải nói là lực lượng lao động Việt Nam giữ một vai trò rất quan trọng. Nhưng có hai vấn đề cần quan tâm. 1/ Theo đánh giá của Ngân Hàng Thế Giới thì chất lượng của nguồn năng lực lao động Việt Nam còn quá thấp, chỉ đạt 3,79 điểm (trong thang điểm 10) xếp hạng thứ 11 trong số 12 quốc gia được khảo sát ở Á Châu. Trong khi Nam Hàn đạt 6,91 điểm, Ấn Độ đạt 5,76 điểm, Malaysia đạt 5,59 điểm. Nguồn nhân lực của Việt Nam nói chung là yếu về chất lượng, thiếu năng động và cung cách ứng xử trong lao động. 2/ Theo báo cáo năm 2016 của Tổng cục Thống kê, mặc dù nông nghiệp chỉ đóng góp có 16,3% GDP của Việt Nam nhưng có đến 41,9% lực lượng lao động tham gia vào sản xuất nông nghiệp. Ở nông thôn, tỷ lệ phụ nữ làm việc trong nông nghiệp có đến 63,4%. Nhưng với nhu cầu hiện đại hóa nông thôn, máy móc dần thay thế nhân lực và phụ nữ là thành phần bị mất việc trước nam giới. Phụ nữ nông thôn tìm cách xin việc ở các khu chế xuất, nhưng phần lớn các doanh nghiệp lại không nhận lao động trên 30 tuổi. Nếu có được nhận thì làm việc với mức lương rất thấp và chịu rất nhiều nghịch lý như đã phân tích bên trên. Nguồn năng lực lao động của Việt Nam còn quá thấp so với nhiều quốc gia khác trong vùng. Ảnh: TTXVN Hai vấn đề nói trên không chỉ là quan tâm riêng của nhà cầm quyền mà phải là bài toán chung của toàn xã hội. Giải quyết được hai khâu nói trên – năng lực và bình đẳng cơ hội – sẽ giúp rất lớn cho lao động nữ tại Việt Nam tìm được cơ hội để thăng tiến. Muốn như vậy, chính quyền Việt Nam cũng như các nhóm xã hội dân sự cần hợp tác giải quyết ba nỗ lực: Một, tổ chức những chương trình huấn nghệ, đào tạo tay nghề đáp ứng những nhu cầu thực tế của xã hội. Hai, thực hiện chương trình tuyển lựa lao động công bằng, trong sạch và không đút lót/tham nhũng. Ba, đẩy mạnh giáo dục về nhu cầu bình đẳng trong xã hội – giáo dục quần chúng cũng như trong học đường, nhằm thay đổi tư duy lỗi thời. https://viettan.org/thuc-trang-va-giai-phap-cho-lao-dong-nu-tai-viet-nam/

Nguyễn Hiền - Việt Nam Thời Báo Ba đầu sáu tay! - Xuống đường phản đối Formosa gây ô nhiễm môi trường biển, hủy hoại sinh kế ngư dân bị gán mác là ‘Việt Tân, phản động’. - Xuống đường tưởng niệm các anh hùng đã chết trong trận chiến Hoàng Sa, cuộc chiến Biên giới với Trung Quốc bị gán mác ‘phản động, ba sọc, Việt Tân’. - Phản đối việc nhấn chìm chất thải xuống biển, chặt hạ cây xanh số lượng lớn với sự mù mờ trong đề án bị gán mác là ‘phản động, chân tay ba sọc’. - Phản đối BOT bẩn, tiến hành kiểm đếm thủ công lưu lượng xe qua BOT để giúp cho nhà nước không bị thất thu thuế bị gán mác ‘phản động, bọn ba sọc, chân tay Việt Tân’. - Lên tiếng về hiện tình quốc gia, về quyền con người khi bị xâm phạm, đòi hỏi lợi quyền cho giai cấp công nhân bị gán mác là ‘giũa nail, bọn phản động’. - Lên tiếng phản đối những quan chức tham nhũng, lạm dụng quyền lực, bị gán mác là ‘bọn giũa nail, ba sọc’. ‘Việt Tân, giũa nail, ba sọc, phản động’ là ai mà có sức mạnh ghê gớm đến như vậy, vượt qua cả chế độ 'công an và hộ khẩu' để len lỏi vào sâu trong tiềm thức, biến đổi hành vi của người dân trong xã hội (dù họ là lao động tự do hay là một người tầng lớp tinh hoa của dân tộc). ‘Việt Tân, giũa nail, ba sọc, phản động’ là ai mà có thể buộc một người lên tiếng về kỷ niệm lịch sử vốn dĩ bị im lặng trong hàng chục năm trời, lên tiếng về những vấn đề kinh tế - xã hội thiếu minh bạch như vậy?. Nhiều người cho rằng, ‘Việt Tân, giũa nail, ba sọc, phản động’ là bí danh của một tổ chức rất kinh khủng, mà nơi đó nó chi phối hàng vạn con người Việt Nam bắt họ từ ‘dân thường’ trở thành ‘phản động’, buộc họ từ ‘thờ ơ’ sang ‘sống có trách nhiệm với cộng đồng’. Người khác lại cho rằng, Việt Tân chính là vị tướng công an đã bị khởi tố theo tội danh ‘Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng’ vì liên quan đến tham nhũng của Vũ Nhôm. Dù lý giải theo cách nào, thì bất cứ điều gì thể hiện quyền làm người, thể hiện sự tâm huyết với quốc gia, dân tộc đều bị Nhà nước và một bộ phận không nhỏ các ‘đồng chí’ của Nhà nước chụp mũ, nhẹ thì bị bêu rếu, nhục mạ danh dự nhân phẩm, nặng thì các án tù có liên quan đến an ninh quốc gia. Nhưng ngoại trừ tướng Việt Tân liên quan đến vấn đề tham nhũng, gián tiếp gây thiệt hại lớn cho công sản nhà nước thì chưa thấy Việt Tân nào tạo tham nhũng tại Việt Nam, ăn tiền thuế cho của dân, lạm dụng quyền lực với dân. ‘Bọn phản động’ cũng vậy, ‘bọn phản động’ chưa từng tham nhũng một cắc thuế nào của nhân dân hay bòn rút ngân sách nhà nước, ‘bọn phản động’ cũng không dùng tiền có từ phi vụ ‘lợi ích nhóm’ để mua nhà ở nước ngoài hay cho con cháu du học, ‘bọn phản động’ cũng chưa từng hủy hoại rừng phòng hộ, rừng nguyên sinh để tư lợi cá nhân, hay cổ đông thành lập BOT để ‘hút máu dân và nhà nước’ theo nhiều cách khác nhau. ‘Ba sọc’ là thực thể đã biến mất tại Việt Nam gần nửa thế kỷ, ‘ba sọc’ không khiến cho dân Việt Nam ăn bobo, không gây ra cái chết vô cớ ở đồn công an, cũng không phát hành hàng trăm thứ thuế phí vô lý; ‘ba sọc’ cũng không đánh những người dân khi họ đòi minh bạch môi trường, minh bạch dự án trồng cây xanh, minh bạch BOT,… Còn những người ‘giũa nail’, họ sống bằng chính sức lao động của họ, không vơ vét của nhà nước một đồng nào, không ‘buôn chổi đót, chạy xe ôm xây biệt phủ’, mà lao động bằng nghề chân tay, hưởng thành quả và tạo ra thế hệ F1, F2 với những nghề nghiệp tinh hoa và cận tinh hoa ở nước ngoài. Trong khi đó, những người chửi bới cuồng nhiệt nhất, gán mác ‘phản động, ba sọc, giũa nail, Việt Tân’ lại là những người đang trực tiếp hít thở khí bẩn (bụi mịn) tại những thành phố lớn, chứng kiến môi trường thiên nhiên bị hủy hoại, ăn thức ăn độc hại, đang chịu hàng trăm thứ thuế vô lý, đang ‘bôi trơn’ trong mối quan hệ với công quyền, chịu đựng trong những bệnh viện chật cứng người và thậm chí là đang cam cảnh xuất khẩu lao động ở nước ngoài vì trong nước đã không còn quá nhiều việc để ổn định cuộc sống. Cái khác của nhóm người này với ‘Việt Tân, giũa nail, phản động, ba sọc’ là một tư duy bảo thủ và lạc hậu, được hệ thống hóa bằng sự nô lệ có tính truyền thống. Họ vui mừng, hớn hở, giễu nhạo những ‘ba sọc, Việt Tân, phản động, giũa nail’ bị đánh đập, bắt giam, khởi tố và phạt tù,… Nhưng họ không nhận thức được rằng, khi một người bị họ gán mác phải chịu bất lợi thì chính họ và con cháu họ đang bị tước dần tương lai, và thịnh vượng. "Ba sọc, Việt Tân, phản động, giũa nail" không làm cho đất nước nghèo đi, mà chính những kẻ gán mác "giũa nail, phản động, Việt Tân, ba sọc" đã khiến đất nước không chỉ nghèo đi, mà con hèn đi trông thấy. Những kẻ chết hèn, chết mòn trong chính tư duy nô lệ của mình.  

Từ trong trại tù khắc nghiệt, những bông hồng tươi rói được gửi ra cho những người bên ngoài nhà tù lớn là một sáng kiến tuyệt vời. Nó được chính tay, chính tâm hồn tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Hóa vun trồng, chăm bón, biểu hiện một sức sống cùng hoa thơm cho đời từ chính con người, chính cuộc đời làm chứng cho sự thật, công lý và lòng yêu nước nồng nàn của chàng trai trẻ này. Trên Facebook của nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh cho biết về tình trạng của Hóa: “Nguyễn Văn Hoá đang tuyệt thực ngày thứ 12 tại trại giam An Điềm, Quảng Nam. Hoá tuyệt thực phản đối việc trại giam không cho Hoá gửi đơn tố cáo việc bị đánh đập khi tạm giam ở Hà Tĩnh, và tuỳ tiện vào phòng quay phim chụp hình Hoá tại phòng giam An Điềm.” Thông tin về Hóa tuyệt thực đến ngày thứ 12 mà ít ai biết đến, hoặc thoáng qua đâu đó trong thế giới huyễn hoặc này. Có thể, mà chắc chắn rằng, những người tù nhân lương tâm luôn nghĩ về gia đình, thân nhân, nghĩ về bằng hữu, bè bạn, nghĩ cho tha nhân, xã hội và đất nước. Chả thế có lời nhắn nhủ từ Hóa: “Gửi những bông hồng do mình tự trồng tặng tất cả các cô, dì, chị, em gái nhân ngày 8/3”. Quả thật khó để khẳng định có một mẫu mực nào đó cho mối tương quan mang chiều kích thiện ích giữa người với người trong xã hội ngày nay, nhất là trong xã hội cộng sản. Mặc dù bản chất tự nhiên của con người là sự liên đới mang tính phổ quát. Qua Facebook của nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh, chúng ta được biết đến một người có cái tên Trần Văn No, quê tận xứ Đồng Tháp miền Tây xa xôi nhưng hiện tại lại bị cộng sản lưu đày tại trại giam Nam Hà, tỉnh Hà Nam thuộc miền Bắc. Đọc những thông tin về No mà thấy xót xa nhói đau trong lòng: “No chưa có vợ, cha mẹ già lại nghèo, đường thì xa, nên đành bỏ mặc không thể thăm nuôi con”.  Lòng cộng sản độc, tâm cộng sản ác, trí cộng sản tàn. Vậy nên, cũng chẳng lạ gì khi chúng ra tay đọa đày bá tánh nước Việt một cách điên cuồng và man rợ như vậy. Khi được kêu tên để được thăm gặp gia đình thì “Trần Văn No đã sững sờ khi nghe gọi tên mình ra gặp người nhà, “chắc có sự nhầm lẫn”, No không tin đó là thật”. Tôi thấu hiểu được nỗi lòng của No. Đó là tâm trạng vừa hạnh phúc, ấm áp khi được gặp thân nhân sau bao ngày đơn côi trong chốn ngục tù lạnh lẽo, đó cũng là tâm trạng của những người biết rằng mình không có quà nhưng lại được tặng quà. Trần Văn No không có bông hồng như Nguyễn Văn Hóa gửi tặng cho cha, cho mẹ, cho anh em bằng hữu. Tuy vậy, từ trong ngục tù  “No tha thiết nhắn người nhà nói lên công luận rằng mình vô tội, mình bị oan”. Đúng thật, dưới chế độ độc tài cộng sản đã biến đất nước Việt Nam ngày nay có đến hàng ngàn tù nhân lương tâm vô tội, bị hàm oan. Trong một xã hội bị phơi nhiễm sặc mùi vô cảm, thờ ơ trước nỗi đau của đồng loại. Lòng tự kháng dân tộc bị hạ bệ một cách rẻ rúng trước hiểm họa xâm lăng của Trung Cộng. Thế nhưng, trong sa mạc cằn cỗi đó lại có những trồi non với sức sống mạnh mẽ vươn mình về phía ánh sáng của tự do. Cần phải minh định thật rõ ràng với những gì chúng ta đang thấy về hành trình tìm kiếm tự do của thế hệ thanh niên, sinh viên, trí thức trẻ Việt Nam ngày hôm nay như đang bén rễ sâu vào lòng đất. Lý tưởng về tự do, lòng yêu nước trong tuổi trẻ có sức sống mãnh liệt như loài cỏ cây. Nó như lan tỏa khắp mặt đất, dù có bị nhổ bỏ, chà đạp, tiêu diệt nhưng vẫn không chết đi được. Có biết bao nam thanh nữ tú đã và đang dâng hiến tuổi thanh xuân ngọt ngào cho quê hương đất nước, họ là những đóa hồng thắm đượm một tình yêu của lứa đôi xuân thì phơi phới, của lý tưởng tuổi trẻ dành cho quê hương đất nước đang độ sực ngát hương thơm. 05/3/2018 Paulus Lê Sơn